Bir Faaliyet Raporunda Saklı Kalan 5 Çarpıcı Gerçek
1.0 Giriş: Finansal Raporların Sıkıcı Görünen Yüzünün Ardındaki Hikayeler
Büyük şirketlerin kamuya açıkladığı faaliyet raporları genellikle ilk bakışta yoğun, sıkıcı ve sadece yatırımcılar için hazırlanmış jargon dolu belgeler gibi görünür. Rakamlar, tablolar ve yasal açıklamalar arasında kaybolmak işten bile değildir. Ancak bu sayıların yüzeyinin hemen altında bir şirketin gerçek durumunu, karşılaştığı zorlukları ve geleceğe dair ipuçlarını barındıran ilgi çekici hikayeler saklıdır.
Bu makalede, Borsa İstanbul'da işlem gören bir sanayi şirketi olan Federal Mogul İzmit Piston'un (FMIZP) son faaliyet raporunun derinliklerine inerek, ilk bakışta göze çarpmayan en şaşırtıcı ve ezber bozan beş gerçeği ortaya çıkaracağız.
2.0 Gerçek 1: Kâr ve Üretim Düşerken Şirket Nasıl Her Zamankinden Daha Sağlıklı Olabilir?
Genellikle bir şirketin sağlığını ölçerken kâr, satış ve üretim gibi büyüme metriklerine bakarız. Peki ya bu metrikler düşerken bir şirket mali olarak kaya gibi sağlam olabilir mi? FMIZP'nin raporu, bu paradoksun mümkün olduğunu gösteriyor.
Önce "kötü haber" gibi görünen rakamlara bakalım:
- Net Kâr Düştü: 2025'in ilk dokuz ayındaki net kâr, bir önceki yılın aynı dönemine göre %33,69'luk önemli bir düşüşle 87.060.147 TL'den 57.728.277 TL'ye geriledi.
- Satışlar Geriledi: Satış gelirleri 545.527.165 TL'den 486.084.713 TL'ye düştü.
- Üretim Azaldı: Piston üretimi %11,61, pim üretimi ise %4,76 oranında azaldı.
Şimdi de şirketin gerçek finansal gücünü ortaya koyan "iyi haberlere" bakalım:
- Bu düşüşlere rağmen şirketin mali sağlığı inanılmaz derecede güçlü. Rapordaki mali oranlar tablosu, durumu net bir şekilde özetliyor.
- Cari Oran (Current Ratio) tam 8,20. Bu, şirketin dönen varlıklarının, bir yıl içinde ödemesi gereken kısa vadeli borçlarından 8 kat daha fazla olduğunu gösteriyor.
- Toplam Borçlar / Özkaynak (Total Debt / Equity) oranı sadece 0,13. Bu, şirketin borçluluk seviyesinin son derece düşük olduğunun bir kanıtı.
- Özkaynak / Toplam Varlıklar (Equity / Total Assets) oranı ise 0,88. Bu da şirketin varlıklarının büyük bir kısmının kendi öz kaynaklarıyla finanse edildiğini ve finansal temelinin ne kadar sağlam olduğunu pekiştiriyor.
Bu durum, büyümenin bir şirketin sağlığının tek göstergesi olduğu yönündeki yaygın inanışa meydan okuduğu için oldukça şaşırtıcı bir tablo sunuyor.
3.0 Gerçek 2: Şirket Geleceğine Yönelik En Büyük Tehdidi Kendi Raporunda İtiraf Ediyor
Şirket raporları genellikle geleceğe yönelik iyimser bir dil kullanır. Ancak FMIZP, kendi ana faaliyet alanını tehdit eden en büyük riski şeffaf bir şekilde kabul ediyor. Şirket, "İleriye Yönelik Beklentiler" bölümünde, tüm sektörü etkileyen bir dönüşümü şu çarpıcı ifadelerle itiraf ediyor:
İhracatımızın ağırlıklı olarak Avrupa ülkelerine yapılıyor olması nedeniyle, Avrupa ekonomisinde görülen yavaşlama ve son birkaç yıldır içten yanmalı motor aksamına olan talepteki daralma Şirketimizi olumsuz etkilemektedir. ... İçten yanmalı motor aksamına olan talebin mevcut konjonktürde ileriye dönük daha da azalması ihtimali mevcuttur.
Bu, şirketin temel pazarının küresel olarak elektrikli araçlara yönelim nedeniyle daraldığının doğrudan bir kabulüdür. Bu dürüst itiraf, FMIZP'yi dönüşüm halindeki bir endüstrinin gerçek dünya vaka analizine dönüştürüyor.
4.0 Gerçek 3: Halka Açık Bir Şirket mi, Yoksa Ana Ortağın Özel Atölyesi mi?
FMIZP, Borsa İstanbul'da işlem gören halka açık bir şirket olsa da, faaliyet raporu operasyonlarının neredeyse tamamen %77,74'üne sahip olan ana ortağı Federal Mogul Powertrain Otomotiv A.Ş.'ye ne kadar bağımlı olduğunu gözler önüne seriyor.
İlişkili taraf işlemleri incelendiğinde bu derin bağ net bir şekilde görülüyor:
- Tüm İhracat Tek Kanaldan: Şirketin yurtdışı satışlarının %100'ü, yine ana ortağın sahibi olduğu başka bir şirket (Federal Mogul Dış Ticaret A.Ş.) üzerinden yapılıyor.
- Yurtiçi Satışların Çoğunluğu da Ana Ortağa: Yurtiçi satışların da önemli bir kısmı doğrudan ana ortağa gerçekleştiriliyor.
- Üst Yönetim Hizmet Anlaşmasıyla Geliyor: Rapordaki bir dipnot, Fabrika Direktörü, Finans Direktörü ve İK Direktörü gibi kilit yöneticilerin doğrudan FMIZP çalışanı olmadığını, ana şirketle yapılan bir hizmet anlaşması kapsamında görev yaptıklarını belirtiyor.
Bu veriler, FMIZP'nin halka açık ve bağımsız bir oyuncu kimliğinden çok, ana ortağının küresel tedarik zincirine entegre edilmiş, yüksek verimlilikle çalışan özel bir üretim atölyesi gibi yapılandığını ortaya koyuyor. Yatırımcılar için bu, klasik bir 'bağımsız şirket' analizinin ötesinde bir bakış açısı gerektirir.
5.0 Gerçek 4: Sıfır Yatırım ve Sıfır Ar-Ge ile Geleceğe Hazırlanmak
İnovasyon ve geleceğe yatırımın her zamankinden daha önemli olduğu bir dünyada, FMIZP'nin faaliyet raporunda yer alan iki ifade oldukça net ve bir o kadar da şaşırtıcı.
- "2025 YILI YATIRIMLARIMIZ" başlığı altında tek bir cümle yer alıyor: "Şirketimizin 2025 yılı için herhangi bir yatırımı bulunmamaktadır."
- "ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME ÇALIŞMALARI" başlığı altındaki ifade de benzer şekilde net: "Şirketimiz bünyesinde araştırma ve geliştirme faaliyetleri bulunmamaktadır."
İçten yanmalı motor pazarının daralması gibi varoluşsal bir tehditle karşı karşıya olan bir şirketin, yeni teknolojilere veya Ar-Ge'ye hiç yatırım yapmaması, güçlü bir stratejik mesaj veriyor. Bu durum, şirketin farklı bir geleceğe hazırlanmak yerine, mevcut operasyonlardan maksimum nakit akışı yaratma stratejisini benimsediğini düşündürüyor. Bu, şirketin 3. Gerçek'te bizzat itiraf ettiği varoluşsal tehdide karşı proaktif bir çözüm aramak yerine, mevcut operasyonel yapıyı son damlasına kadar sağma stratejisi izlediğini gösteriyor.
6.0 Gerçek 5: 109 Milyon TL Kâr Var Ama Hissedara Temettü Yok
Bir şirketin yüksek kâr elde ettiği bir yılda hissedarlarına hiç kâr payı (temettü) dağıtmaması ilk bakışta mantıksız görünebilir. Ancak FMIZP'nin durumu, muhasebe kurallarının ne kadar ilginç sonuçlar doğurabileceğinin mükemmel bir örneği.
Rapor, 31 Aralık 2024'te sona eren mali yılda şirketin 108.999.740 TL net kâr elde ettiğini belirtiyor. Ancak aynı raporda, bu kâra rağmen temettü dağıtılmadığı açıklanıyor. Sebebi ise "enflasyon muhasebesi" uygulamasından kaynaklanan geçmiş yıllar zararları.
Peki bu nasıl mümkün olabilir? Enflasyon muhasebesi, geçmiş yıllardaki varlık ve sermaye değerlerini bugünün parasına taşıyan bir düzeltmedir. Bu yeniden değerleme, nakit akışını etkilemese de, kağıt üzerinde geçmişten gelen büyük zararlar yaratabilir ve şirketin o yıl ne kadar kâr ederse etsin, yasal olarak dağıtılabilir kârını ortadan kaldırabilir.
Spesifik olarak, elde edilen yaklaşık 109 milyon TL'lik kâr, muhasebe kuralları gereği oluşan 97.894.488 TL tutarındaki "geçmiş yıllar zararları" ile mahsup edilmiş ve geriye yasal olarak "dağıtılabilir kâr" kalmamıştır. Bu, son derece kârlı bir şirketin, muhasebe düzenlemeleri nedeniyle bu kârı yasal olarak ortaklarıyla paylaşamadığı, finansal düzenlemelerin derinliklerine hakim olmayanlar için şaşırtıcı bir durumdur.
7.0 Sonuç: Rakamların Ötesine Bakmak
Federal Mogul İzmit Piston'un faaliyet raporu, bir şirketin hikayesinin basit gelir veya kâr rakamlarından çok daha incelikli olduğunu gösteriyor. Rakamların sıkıcı yüzeyinin altına inildiğinde; borçsuz ve sağlam duran ama ana iş kolu tehdit altında olan, geleceğe yatırım yapmak yerine mevcut durumu optimize eden ve kârlı olmasına rağmen kâr dağıtamayan karmaşık ve ilgi çekici bir tablo ortaya çıkıyor.
Peki, genellikle görmezden geldiğimiz bu yoğun raporlarda başka ne gibi hikayeler saklı olabilir?
Federal Mogul İzmit Piston ve Pim Üretim Tesisleri A.Ş. (FMIZP) - 30 Eylül 2025 Dönemi Bilgilendirme Raporu
Yönetici Özeti
Bu rapor, Federal Mogul İzmit Piston ve Pim Üretim Tesisleri A.Ş.'nin (FMIZP) 30 Eylül 2025'te sona eren dokuz aylık döneme ait faaliyetlerini ve mali durumunu özetlemektedir. Şirket, bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla net kârında %33,69 oranında belirgin bir düşüş yaşamıştır. Bu düşüşün temel nedenleri, piston ve pim üretim hacimlerindeki azalma ve özellikle ihracat gelirlerindeki önemli gerilemedir. Yönetim, bu olumsuz performansı Avrupa ekonomisindeki yavaşlamaya ve şirketin ana ürün segmenti olan içten yanmalı motor (İYM) parçalarına yönelik küresel talepteki yapısal daralmaya bağlamaktadır.
Finansal performanstaki bu zayıflamaya rağmen, şirketin bilançosu güçlenmiştir. Toplam varlıklar ve özkaynaklar artmış, borçluluk oranları ise iyileşmiştir. Özellikle cari oran ve işletme sermayesindeki artışlar, şirketin kısa vadeli mali yükümlülüklerini karşılama kapasitesinin yükseldiğini göstermektedir. Şirketin faaliyetleri, ana ortağı Federal Mogul Powertrain Otomotiv A.Ş. ve bağlı şirketleriyle olan yoğun ticari ilişkiler etrafında şekillenmektedir; tüm ihracat ve yurt içi satışların önemli bir kısmı bu ilişkili taraflar üzerinden gerçekleştirilmektedir. Geleceğe yönelik olarak, İYM parçalarına olan talebin daha da azalması riski, şirketin karşı karşıya olduğu en temel stratejik zorluk olarak öne çıkmakta ve yönetim bu durumu operasyonel verimlilik çalışmalarıyla dengelemeyi hedeflemektedir.
--------------------------------------------------------------------------------
1. Kurumsal Yapı ve Yönetim
Genel Bilgiler
Federal Mogul İzmit Piston ve Pim Üretim Tesisleri A.Ş., piston ve pim imalatı ve ticareti alanında faaliyet göstermektedir. Şirketin üretim tesisleri Kocaeli'de, iletişim ofisi ise İstanbul'da bulunmaktadır.
- Unvan: Federal Mogul İzmit Piston Ve Pim Üretim Tesisleri A.Ş.
- Ticaret Sicil No: Kocaeli 3751-7157
- Piston İmalat: Cumhuriyet Mahallesi Muammer Dereli Sokak, İzmit Kocaeli
- Pim İmalat: Arslanbey OSB Mahallesi, Kartepe Kocaeli
Sermaye ve Ortaklık Yapısı
Şirketin ödenmiş sermayesi 14.276.790 TL'dir. Hisselerinin %22,26'sı Borsa İstanbul'da (BIST) işlem görmektedir. Şirketin herhangi bir iştiraki bulunmamaktadır.
Ortağın Adı Soyadı | Pay Tutarı (TL) | Pay Oranı (%) |
Federal Mogul Powertrain Otomotiv A.Ş. | 11.098.775 | 77,74 |
Halka Açık Kısım | 3.178.015 | 22,26 |
Toplam | 14.276.790 | 100,00 |
Yönetim Kurulu ve Komiteler
Şirket Yönetim Kurulu, iki bağımsız üye dahil olmak üzere beş üyeden oluşmaktadır. Raporlama dönemi olan 30 Eylül 2025'e kadar 14 adet yönetim kurulu toplantısı gerçekleştirilmiş, bu toplantıların 10'una tam katılım sağlanmıştır.
Adı Soyadı | Görevi | Başlangıç | Bitiş |
Frederic Robert Colley | Başkan | 18.10.2017 | 25.03.2026 |
Taşkın Hendem | Başkan Vekili | 26.03.2025 | 25.03.2026 |
Mehtap Mertol Digili | Üye | 30.04.2020 | 25.03.2026 |
Güray Karacar | Bağımsız Üye | 25.03.2024 | 25.03.2026 |
Eser Taşcı | Bağımsız Üye | 25.03.2024 | 25.03.2026 |
Şirketin sadece iki bağımsız yönetim kurulu üyesi bulunması nedeniyle, bu üyeler birden fazla komitede görev almaktadır. Başlıca komiteler şunlardır:
- Denetimden Sorumlu Komite
- Kurumsal Yönetim Komitesi
- Riskin Erken Saptanması Komitesi
- Sürdürülebilirlik Komitesi
Üst Düzey Yönetim
Şirketin yönetimiyle ilgili temel işlevler, hakim şirket Federal Mogul Powertrain Otomotiv A.Ş. ile imzalanan 15.01.2018 tarihli Hizmet Anlaşması uyarınca, hakim şirketin departmanlarınca yerine getirilmektedir. Dönem içinde önemli yönetici değişiklikleri yaşanmıştır:
- Ayrılan: Ergin Erkek, Genel Müdür (CEO) görevinden 02.07.2025 tarihinde ayrılmıştır.
- Atananlar:
- Sevi Emiroğlu, 10.02.2025'te İnsan Kaynakları Direktörü olarak,
- Pelin Ekimeri, 01.06.2025'te Muhasebe Müdürü olarak,
- Harun Çokcesur, 02.07.2025'te Finans Direktörü olarak göreve başlamıştır.
- Genel Müdür (CEO): Taşkın Hendem
--------------------------------------------------------------------------------
2. Mali Performans Analizi (1 Ocak - 30 Eylül Dönemi)
Şirketin 2025 yılının ilk dokuz ayındaki mali performansı, bir önceki yılın aynı dönemine göre belirgin bir düşüş göstermiştir. Satış gelirlerindeki azalma, kârlılığın her seviyesini olumsuz etkilemiştir.
Gelir Tablosu Özeti
Kalem | 1 Ocak - 30 Eylül 2025 (TL) | 1 Ocak - 30 Eylül 2024 (TL) | Değişim (%) |
Satış Gelirleri | 486.084.713 | 545.527.165 | -%10,9 |
Brüt Kar | 69.989.326 | 100.774.953 | -%30,6 |
Esas Faaliyet Karı | 66.493.317 | 88.939.183 | -%25,2 |
Net Dönem Karı | 57.728.277 | 87.060.147 | -%33,69 |
Hisse Başına Kazanç (kr) | 0,040 | 0,061 | -%34,4 |
Finansal Durum Tablosu Özeti
Kârlılıktaki düşüşe rağmen şirketin finansal durumu güçlenmiştir. Toplam varlıklar ve özkaynaklar artarken, borçluluk seviyesi azalmıştır.
Kalem | 30 Eylül 2025 (TL) | 31 Aralık 2024 (TL) |
Toplam Varlıklar | 722.272.735 | 523.051.785 |
Dönen Varlıklar | 465.252.462 | 305.546.239 |
Duran Varlıklar | 257.020.273 | 217.505.546 |
Toplam Yükümlülükler | 84.335.287 | 84.312.286 |
Özkaynaklar | 637.937.448 | 438.739.499 |
Mali Oranlar
Şirketin likidite ve borçluluk oranları, yıl başına göre önemli ölçüde iyileşme göstermiştir.
Oran | 30 Eylül 2025 | 31 Aralık 2024 |
İşletme Sermayesi (TL) | 408.535.321 | 260.795.722 |
Cari Oran | 8,20 | 6,83 |
Toplam Borçlar / Özkaynak | 0,13 | 0,19 |
Özkaynak / Toplam Varlıklar | 0,88 | 0,84 |
--------------------------------------------------------------------------------
3. Operasyonel Faaliyetler ve Satışlar
Operasyonel performans, mali sonuçlarla paralel bir seyir izlemiştir. Hem piston hem de pim üretiminde düşüş yaşanmış, bu düşüş büyük ölçüde ihracat satışlarındaki gerilemeden kaynaklanmıştır.
Üretim Hacmi
Ürün | 1 Ocak – 30 Eylül 2025 (Adet) | 1 Ocak – 30 Eylül 2024 (Adet) | Değişim (%) |
Piston | 966.613 | 1.093.584 | -%11,61 |
Pim | 2.159.769 | 2.267.783 | -%4,76 |
Satışların Dağılımı
İhracatın toplam satışlar içindeki payı %57,91'den %51,59'a gerilemiştir. Yurt içi satışlar sınırlı bir artış gösterirken, yurt dışı satışlarda önemli bir düşüş kaydedilmiştir.
Satış Türü | 1 Ocak – 30 Eylül 2025 (TL) | 1 Ocak – 30 Eylül 2024 (TL) |
Yurt İçi Satışlar | 235.294.403 | 229.909.749 |
Yurt Dışı Satışlar | 250.790.310 | 315.926.248 |
Toplam Net Satışlar | 486.084.713 | 545.527.165 |
--------------------------------------------------------------------------------
4. Stratejik Değerlendirme ve İleriye Yönelik Beklentiler
İlişkili Taraf İşlemleri
Şirketin ticari faaliyetleri, hakim ortağı ve bağlı şirketleriyle olan güçlü entegrasyona dayanmaktadır. Bu durum, operasyonel sinerji sağlamakla birlikte önemli bir bağımlılık da oluşturmaktadır.
- İhracat: Yurt dışı satışların tamamı, ana ortağın %100 sahibi olduğu Federal Mogul Dış Ticaret A.Ş. üzerinden gerçekleştirilmektedir.
- Yurt İçi Satışlar: Yurt içi satışların önemli bir bölümü doğrudan hakim ortak Federal Mogul Powertrain Otomotiv A.Ş.’ye yapılmaktadır.
- Alımlar: Stok ve hizmet alımlarının büyük bir kısmı da yine hakim ortak ve bağlı şirketlerinden temin edilmektedir.
Piyasa Riskleri ve Yönetimin Değerlendirmesi
Yönetim Kurulu, şirketin performansını etkileyen temel dışsal faktörleri ve riskleri şu şekilde özetlemektedir:
- Avrupa Ekonomisindeki Yavaşlama: İhracatın ağırlıklı olarak Avrupa ülkelerine yapılması nedeniyle, bu bölgedeki ekonomik yavaşlama şirketi olumsuz etkilemektedir.
- İçten Yanmalı Motorlara Talep Daralması: Son birkaç yıldır içten yanmalı motor (İYM) aksamına olan talepteki daralma, şirketin ana ürün segmentini doğrudan tehdit etmektedir.
- Gelecek Riski: Mevcut konjonktürde İYM aksamına olan talebin gelecekte daha da azalması ihtimali bulunmaktadır.
- Yönetim Stratejisi: Şirket yönetimi, bu olumsuzlukları kısmen bertaraf etmek amacıyla operasyonel verimlilik çalışmalarına odaklanmaktadır.
Yatırımlar ve Ar-Ge
- Şirketin 2025 yılı için planlanmış herhangi bir yatırımı bulunmamaktadır.
- Şirket bünyesinde araştırma ve geliştirme (Ar-Ge) faaliyeti yürütülmemektedir.
--------------------------------------------------------------------------------
5. Önemli Kurumsal Gelişmeler ve Politikalar
Dönem İçi Gelişmeler
- Bağımsız Denetim: 25.03.2025 tarihli genel kurulda, 2025 mali yılı finansal raporlarının denetimi için Eren Bağımsız Denetim A.Ş. seçilmiştir.
- Atamalar: Dönem içinde İnsan Kaynakları Direktörü, Muhasebe Müdürü, Yatırımcı İlişkileri Yöneticisi ve Finans Direktörü pozisyonlarına yeni atamalar yapılmıştır.
Kar Dağıtım Politikası
- Temel İlke: Şirket, Sermaye Piyasası Mevzuatı çerçevesinde hesaplanan dağıtılabilir net dönem kârının asgari %50’sini nakit ve/veya bedelsiz pay olarak dağıtmayı benimsemektedir.
- Genel Kurul Yetkisi: Ekonomik koşullar, yatırım planları ve nakit pozisyonu gibi faktörler dikkate alınarak Genel Kurul, bu orandan farklı bir dağıtım kararı alabilir.
- 2024 Yılı Kârı: 25.03.2025 tarihli Genel Kurul'da, enflasyon muhasebesinden kaynaklanan geçmiş yıl zararlarının düşülmesinin ardından dağıtılabilir kâr kalmaması nedeniyle kâr payı dağıtılmamıştır.
Risk Yönetimi ve İnsan Kaynakları
- Risk Yönetimi: Yönetsel riskler, Yönetim Kurulu üyelerinden oluşan Riskin Erken Saptanması Komitesi tarafından periyodik olarak gözden geçirilmektedir. İç kontrol faaliyetleri ise Türkiye çapında Tenneco Inc. tarafından yapılmaktadır.
- İnsan Kaynakları: 30 Eylül 2025 itibarıyla çalışan personel sayısı 49'dur (31 Aralık 2024: 48 kişi). Tüm mavi yaka çalışanlar Toplu İş Sözleşmesi kapsamındadır.
- Dava: Şirket aleyhine açılmış bir adet dava mevcut olup, bu dava için mali tablolarda 111.500 TL karşılık ayrılmıştır.