Söke Un Raporlarının Perde Arkası: Un Paketlerinin Ardındaki 5 Şaşırtıcı Gerçek
Giriş: Mutfaktaki Tanıdık Markanın Bilinmeyen Yüzü
Söke Un, 1963'te kurulan ve 62 yıllık geçmişiyle Türkiye'deki hemen her mutfakta yer alan, güvenilir ve köklü bir markadır. Raflarda gördüğümüz o tanıdık un paketlerinin ardında ise, finansal ve faaliyet raporlarında gizli, çok daha farklı ve şaşırtıcı bir dünya barınıyor. Çoğu zaman sadece rakamlardan ibaret olduğu düşünülen bu raporlar, aslında bir şirketin stratejilerini, karşılaştığı zorlukları ve geleceğe yönelik attığı cesur adımları anlatan birer hikaye kitabıdır. Ve Söke'nin 2025 hikayesi, baskı altındaki bir devin geleneksel bir emtia üreticisinden; çeşitlendirilmiş, katma değerli ve sürdürülebilir küresel bir gıda oyuncusuna dönüşümünün hikayesidir. Peki, 62 yıllık bu dev markanın mutfağında unun ötesinde neler oluyor?
--------------------------------------------------------------------------------
1. Rakamlar Yalan Söylemez: Kârlılık Baskı Altında
Söke'nin 2025 yılının ilk dokuz ayına ait Kar veya Zarar Tablosu, şirketin ciddi bir kârlılık baskısıyla karşı karşıya olduğunu net bir şekilde ortaya koyuyor. Şirket, 1 Ocak - 30 Eylül 2025 döneminde (304.928.817) TL net dönem zararı kaydetmiştir. Yüzeydeki analize göre hasılat, bir önceki yılın aynı dönemine göre 5,1 milyar TL'den 4,98 milyar TL'ye hafif bir düşüş göstermiştir. Ancak asıl kritik nokta, maliyetlerde gizlidir: Aynı dönemde Satışların Maliyeti 4,52 milyar TL'den 4,58 milyar TL'ye yükselmiştir. Bu durum, brüt kârın 612 milyon TL'den 395 milyon TL'ye sert bir şekilde gerilemesine neden olmuştur.
Bu baskıya ek olarak, 308 milyon TL'lik Pazarlama Giderleri ve 104 milyon TL'lik Genel Yönetim Giderleri gibi önemli operasyonel maliyetler, kârlılığı daha da eritmiştir. Sonuç olarak, şirketin Esas Faaliyet Kârı bir önceki yılın aynı dönemindeki 183 milyon TL'den, bu dönemde sadece 22,7 milyon TL'ye düşmüştür. Bu tablo, şirketin stratejik dönüşüm hamlelerinin ardındaki finansal aciliyeti gözler önüne sermektedir.
2. Un ve Oyuncak Hamuru: Söke'nin En Sürpriz Yatırımı
Bir un devinin raporlarında görmeyi en son bekleyeceğiniz şeylerden biri, oyuncak sektörüne yapılmış bir yatırımdır. Finansal raporlar, Söke Değirmencilik'in Gen Oyuncak Sanayi ve Ticaret A.Ş.'nin %60'ına sahip olduğunu ortaya koyuyor. Bu iştirakin ana faaliyet konusu ise Söke'nin temel yetkinlikleriyle mükemmel bir uyum içinde: %100 buğday unundan yapılan, kimyasal ve koruyucu madde içermeyen oyun hamurları üretmek.
Bu yatırım, "Türkiye’nin ilk CE belgeli, ISO Gıda Güvenliği Sertifikalı... el yapımı oyun hamuru" olma özelliğiyle sıradan bir çeşitlendirmenin ötesine geçiyor. Bu hamle, Söke'nin "doğallık" ve "güvenilirlik" marka imajını, ana hammaddesini kullanarak gıda dışı bir alana taşıdığı, son derece akıllıca bir stratejik adımdır.
3. Kendi Enerjisini Üreten Fabrikalar: Sürdürülebilirlikte Dev Bir Adım
Söke, sadece ürünlerinde değil, operasyonel verimlilik ve sürdürülebilirlik alanında da geleceğe yatırım yapıyor. Faaliyet Raporu'nda öne çıkan en önemli adımlardan biri, şirketin yenilenebilir enerji alanındaki dev yatırımıdır. Konya Ilgın'da kurulan 11.000 kWe / 14.130 kWp gücündeki Güneş Enerjisi Santrali (GES), Mart 2024'te devreye alınarak üretime başladı. Bu yatırımın somut etkisi dikkat çekici: Santral, Nisan - Aralık 2024 döneminde şirketin fabrikalarının elektrik tüketiminin %93,23'ünü tek başına karşılamıştır.
Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Eren Günhan Ulusoy, bu hamlenin vizyonunu şu sözlerle özetliyor:
"Geldiğimiz noktada, bu yenilenebilir enerji hamlesi sayesinde fabrikalarımızın yıllık elektrik ihtiyacının tamamını temiz enerjiden karşılayabilir duruma geldik."
Bu stratejik hamle, şirkete sadece enerji maliyetlerinde önemli bir operasyonel esneklik sağlamakla kalmıyor, aynı zamanda karbon ayak izini düşürerek çevresel sorumluluk ve ESG (Çevresel, Sosyal ve Yönetişim) hedefleri konusunda ne kadar ciddi bir adım attığını kanıtlıyor.
4. Un Satmaktan Kurabiye Satmaya: Stratejik Bir Dönüşüm
İlk maddede analiz edilen çekirdek ürün marjları üzerindeki baskı, şirketin bir sonraki hamlesini daha da kritik hale getiriyor: katma değeri daha yüksek, markalı tüketici ürünlerine stratejik bir geçiş. Bu dönüşümün en somut örneği, Samsun-Tekkeköy'de kiralanan yeni tesiste "Hello Cookie" markası altında kurabiye üretimine başlanmasıdır. Başlangıçta 3'ü tuzlu, 7'si tatlı olmak üzere 10 farklı çeşitle pazara sunulan bu ürünler, özellikle otel, restoran ve kafe (HORECA) kanalını hedefliyor.
Faaliyet Raporu, bu stratejinin ne kadar geniş bir alana yayıldığını gösteriyor: Ürünler, "ulusal zincir coffeeshoplarda, eğitim kurumlarında, hastanelerde, belediyelerde ve akaryakıt istasyonlarında" tüketicilerle buluşuyor. Bu adım, Söke'nin un gibi temel bir emtiayı satmanın ötesine geçerek, markalı ve daha yüksek kârlılığa sahip bir portföy oluşturma vizyonunu net bir şekilde ortaya koyuyor.
5. Gözler Amerika'da: Global Pazara Açılan Kapı
Söke'nin vizyonu Türkiye sınırlarını aşıyor ve bu vizyon, son derece stratejik bir uluslararası yatırımla somutlaşıyor. Raporlar, Söke'nin ABD merkezli Rudi's Organic and Gluten Free Brands Inc.'e yatırım yaparak şirketin %12,65'ine iştirak ettiğini belgeliyor. Bu yatırım rastgele bir seçim değil; 1976'da kurulan Rudi's, "organik, gluten içermeyen, lezzetli ekmek ve unlu mamuller" alanında ABD'nin köklü ve saygın markalarından biridir.
Bu yatırımın stratejik dehası, Söke'nin kendi iç yetkinlikleriyle birleştirildiğinde ortaya çıkıyor. Faaliyet Raporu'nda gururla belirtildiği gibi, Söke'nin kendi "Söke Glutensiz Un" ürünü, uluslararası Taste Institute tarafından "Üstün Lezzet Ödülü" kazanmış bir ürün. Dolayısıyla Rudi's yatırımı, Söke'nin yurt içinde kanıtlanmış olan yüksek katma değerli glutensiz ürün uzmanlığını, dünyanın en büyük pazarlarından birine taşıma ve bu alanda global bir oyuncu olma niyetinin açık bir göstergesidir.
--------------------------------------------------------------------------------
Sonuç: Bir Markanın Evrimi
Bu beş şaşırtıcı gerçek, Söke'nin sadece mutfaklarımızdaki bir un üreticisi olmadığını gösteriyor. Raporların satır aralarında, finansal zorluklarla mücadele eden, bu baskıyı inovasyon için bir yakıt olarak kullanarak sürdürülebilirlik (GES), katma değerli yeni ürünler (kurabiye), niş pazarlar (oyun hamuru) ve global ortaklıklar (Rudi's) ile geleceğini yeniden inşa eden dinamik bir yapının evrim hikayesi yatıyor. Peki sizce, mutfaklarımızdaki bu tanıdık markanın attığı bu cesur adımlar, onu gelecekte nereye taşıyacak?
==================================================
Söke Değirmencilik Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2025 Dokuz Aylık Dönem Değerlendirmesi
Yönetici Özeti
Söke Değirmencilik Sanayi ve Ticaret A.Ş. ("Grup"), 2025 yılının ilk dokuz ayında, stratejik yatırımlar ve operasyonel genişlemelerle geleceğe yönelik önemli adımlar atarken, kısa vadede kârlılık baskılarıyla karşılaştı. Grup, 1 Ocak - 30 Eylül 2025 döneminde 4,98 milyar TL hasılat elde ederken, artan maliyetlerin etkisiyle ana ortaklık payına düşen net dönem zararı 304,9 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. Bir önceki yılın aynı döneminde 183 milyon TL olan esas faaliyet kârı, bu dönemde 22,7 milyon TL'ye gerilemiştir. Bu finansal tabloya rağmen, Grup'un operasyonel nakit akışında bir önceki yılın aynı dönemindeki negatif performansa kıyasla pozitif bir dönüşüm yaşanması dikkat çekmektedir.
Dönemin en kritik stratejik gelişmeleri sürdürülebilirlik, inovasyon ve pazar çeşitlendirmesi alanlarında yoğunlaşmıştır. Konya Ilgın'da Mart 2024'te devreye alınan 11.000 kWe gücündeki Güneş Enerjisi Santrali (GES), Grubun fabrikalarının yıllık elektrik ihtiyacının tamamını temiz enerjiden karşılayabilecek kapasiteye ulaşarak hem maliyet kontrolü hem de çevresel etki açısından önemli bir başarıya imza atmıştır.
Ürün inovasyonu cephesinde, "Söke Glutensiz Un" ürününün, Belçika merkezli International Taste Institute tarafından %90'ın üzerinde beğeni oranıyla en yüksek derece olan 3 yıldızlı "Üstün Lezzet Ödülü"nü kazanması, markanın katma değerli ve sağlıklı gıda segmentindeki iddiasını uluslararası alanda tescillemiştir. Grup, Samsun'daki yeni tesisinde "Hello Cookie" markasıyla unlu mamuller üretimine başlayarak ve ABD merkezli organik üretici Rudi's Organic'e %12,65 oranında iştirak ederek faaliyet alanlarını genişletmiştir. Özellikle yurtdışı satış gelirlerinin bir önceki yıla göre iki kattan fazla artması, Grubun küresel pazardaki etkinliğini artırdığını göstermektedir.
Özetle, 2025'in ilk dokuz ayı, Söke Değirmencilik için kısa vadeli finansal zorlukların yaşandığı, ancak sürdürülebilirlik, ürün geliştirme ve yeni pazarlara açılma yoluyla uzun vadeli ve dayanıklı bir büyüme platformu inşa edildiği stratejik bir yatırım dönemi olarak öne çıkmaktadır.
--------------------------------------------------------------------------------
Finansal Performans Analizi
Gelir Tablosu
Grubun 2025 yılının ilk dokuz aylık finansal performansı, bir önceki yılın aynı dönemiyle karşılaştırıldığında, hasılatın yatay seyrettiği ancak kârlılığın önemli ölçüde azaldığı bir tablo sunmaktadır. Satışların maliyetindeki artış, brüt kâr marjını %11,93'ten %7,93'e düşürmüştür. Bu durum, esas faaliyet kârında %87'lik bir daralmaya yol açmıştır.
Özet Gelir Tablosu Karşılaştırması (1 Ocak - 30 Eylül) (Tutarlar, 30 Eylül 2025 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
Kalem | 2025 (TL) | 2024 (TL) | Değişim |
Hasılat | 4.984.780.220 | 5.136.764.221 | -3,0% |
Satışların Maliyeti | (4.589.452.668) | (4.523.945.975) | +1,4% |
Brüt Kâr | 395.327.552 | 612.818.246 | -35,5% |
Brüt Kâr Marjı | %7,93 | %11,93 | -4,0 p.p. |
Esas Faaliyet Kârı | 22.743.068 | 183.048.627 | -87,6% |
Sürdürülen Faaliyetler Vergi Öncesi Zararı | (225.060.327) | (297.572.590) | -24,4% |
Ana Ortaklık Payları Net Dönem Zararı | (304.928.817) | (282.867.097) | -7,8% |
Pay Başına Kazanç (Kayıp) | (0,79) | (0,73) | - |
Hasılat dökümünde, yurtiçi satışlar 4,1 milyar TL seviyesinde gerçekleşirken, yurtdışı satışlar bir önceki yılın aynı dönemine göre %132 artarak 542,5 milyon TL'den 1,26 milyar TL'ye yükselmiştir. Bu, Grubun ihracat pazarlarındaki büyüme stratejisinin olumlu sonuç verdiğini göstermektedir.
Bilanço
30 Eylül 2025 itibarıyla Grubun konsolide bilançosu, varlık ve yükümlülüklerde büyüme göstermektedir. Toplam varlıklar, 2024 yıl sonuna kıyasla %7,3 artarak 6,74 milyar TL'ye ulaşmıştır. Bu artışta, ticari alacaklardaki yükseliş etkili olmuştur. Kaynaklar tarafında ise, kısa vadeli yükümlülüklerdeki %59'luk artış dikkat çekicidir. Bu artışın büyük bölümü ticari borçlardan kaynaklanmaktadır. Özkaynaklar, dönem zararının etkisiyle bir miktar gerilemiştir.
Özet Bilanço Karşılaştırması (Tutarlar, 30 Eylül 2025 tarihi itibarıyla satın alma gücü esasına göre ifade edilmiştir.)
Kalem | 30 Eylül 2025 (TL) | 31 Aralık 2024 (TL) | Değişim |
Dönen Varlıklar | 2.918.446.276 | 2.391.572.330 | +22,0% |
Duran Varlıklar | 3.818.399.550 | 3.888.343.619 | -1,8% |
TOPLAM VARLIKLAR | 6.736.845.826 | 6.279.915.949 | +7,3% |
Kısa Vadeli Yükümlülükler | 2.061.161.785 | 1.296.313.233 | +59,0% |
Uzun Vadeli Yükümlülükler | 729.989.014 | 722.613.513 | +1,0% |
Özkaynaklar | 3.945.695.027 | 4.260.989.203 | -7,4% |
TOPLAM KAYNAKLAR | 6.736.845.826 | 6.279.915.949 | +7,3% |
Nakit Akışı
Grubun nakit akış tablosu, işletme faaliyetlerinden nakit yaratma kabiliyetinde önemli bir iyileşme olduğunu göstermektedir. 2024'ün ilk dokuz ayında 286,5 milyon TL negatif olan işletme faaliyetlerinden nakit akışı, 2025'in aynı döneminde 84,7 milyon TL pozitife dönmüştür. Bu iyileşmede, ticari borçlardaki artış gibi işletme sermayesi kalemlerindeki değişimler etkili olmuştur. Yatırım ve finansman faaliyetlerinden kaynaklanan nakit çıkışları sonucunda dönem sonu nakit ve nakit benzerleri 19,8 milyon TL'lik bir azalışla 773,6 milyon TL olarak gerçekleşmiştir.
--------------------------------------------------------------------------------
Stratejik Gelişmeler ve Yatırımlar
Sürdürülebilirlik ve Enerji Yatırımları: Konya GES Projesi
Grubun sürdürülebilirlik stratejisinin merkezinde yer alan Konya Ilgın'daki Güneş Enerjisi Santrali (GES) projesi, önemli bir kilometre taşına ulaşmıştır.
- Kapasite: 153.539 m² alan üzerine kurulu, toplam 11.000 kWe / 14.130 kWp gücündedir.
- Devreye Alma: Santral, 8 Mart 2024 itibarıyla kabul sürecini tamamlayarak üretime başlamıştır.
- Performans: Nisan - Aralık 2024 döneminde Söke ve Ankara fabrikalarının toplam elektrik tüketiminin %93,23'ünü karşılamıştır. Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Eren Günhan Ulusoy'un açıklamasına göre, santral artık fabrikaların yıllık elektrik ihtiyacının tamamını temiz enerjiden karşılayabilir duruma gelmiştir.
- Finansman: Raporlama dönemi sonrası, ana ortaklık Ulusoy Un'un Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD) ile imzaladığı kredi anlaşması kapsamında, bu proje için 7 milyon Euro tutarında refinansman sağlanmıştır.
Ürün İnovasyonu ve Pazar Konumlandırması
Söke Un, markasını katma değerli ürünlerle güçlendirme stratejisini sürdürmektedir.
- Uluslararası Başarı: "Söke Glutensiz Un", Belçika merkezli International Taste Institute tarafından düzenlenen ve yüzden fazla ülkeden binlerce ürünün katıldığı "Superior Taste Award" değerlendirmesinde kör tadım testlerinden geçerek, %90'ın üzerinde beğeni oranı ile en yüksek derece olan 3 yıldızlı "Üstün Lezzet Ödülü"nü kazanmıştır. Bu ödül, şirketin Ar-Ge ve kalite alanındaki yetkinliğini uluslararası düzeyde kanıtlamaktadır.
- Stratejik Odak: Genel Müdür Volkan Akın, bu başarının şirketin yenilikçiliğe ve tüketici sağlığına verdiği önemin bir göstergesi olduğunu ve şirketin sağlıklı gıda pazarından daha yüksek pay almayı hedeflediğini belirtmiştir.
Yeni Pazarlar ve Faaliyet Alanları
Grup, ana un iş kolunun yanı sıra büyüyen pazarlara da yatırım yapmaktadır.
- Unlu Mamuller: Samsun-Tekkeköy'de kiralanan tesiste Mayıs 2024'te "Hello Cookie" markası altında kurabiye üretimine başlanmıştır. Üretim, HORECA (otel, restoran, kafe) kanalına ve özel markalı (Private Label) ürünlere odaklanmış olup, yakın zamanda perakende lansmanı planlanmaktadır.
- Uluslararası Finansal Yatırım: Şirket, 22 Eylül 2023'te ABD'nin önde gelen organik ve glütensiz unlu mamul üreticilerinden Rudi's Organic and Gluten Free Brands Inc.'in sermaye artırımına katılarak %12,65 oranında iştirak etmiştir. Bu yatırım, katma değeri yüksek ABD pazarına stratejik bir giriş niteliğindedir.
- Bağlı Ortaklık: 29 Mart 2023 tarihinde, %100 buğday unundan kimyasal içermeyen oyun hamurları üreten Gen Oyuncak San. ve Tic. A.Ş.'nin %60'lık hissesi satın alınmıştır.
--------------------------------------------------------------------------------
Operasyonel Faaliyetler ve Kurumsal Yönetim
Üretim Kapasitesi ve Ürün Yelpazesi
- Tesisler: Şirket, Aydın-Söke ve Ankara-Sincan'da bulunan iki modern fabrikası ile faaliyet göstermektedir. Bu tesislerin toplam buğday işleme kapasitesi 1.481 ton/gün seviyesindedir.
- Ürünler: Söke Un, perakende tüketiciye yönelik geleneksel, tam buğday, organik, glütensiz unlar ve ekmek karışımları gibi geniş bir ürün portföyü sunmaktadır. Aynı zamanda fırınlar, oteller ve restoranlar için profesyonel ürünler ile BİM, Metro ve A101 gibi büyük perakende zincirleri için özel markalı üretim yapmaktadır.
Kurumsal Yapı ve Paydaş İlişkileri
- Ortaklık Yapısı: Şirketin %75,49'u ana ortak Ulusoy Un Sanayi ve Ticaret A.Ş.'ye aittir. Payların %24,51'i halka açıktır ve Borsa İstanbul Yıldız Pazar'da işlem görmektedir.
- 2024 Yılı Olağan Genel Kurul Toplantısı: 21 Nisan 2025 tarihinde yapılan toplantıda, 2024 yılı hesap döneminde oluşan net zarar nedeniyle kâr payı dağıtılmamasına karar verilmiştir. Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Eren Günhan Ulusoy, toplantıda yaptığı konuşmada 2024'teki sektörel ve makroekonomik zorluklar nedeniyle marjların düştüğünü, ancak Söke Un'un Borsa İstanbul'daki üç un şirketi arasında en yüksek faaliyet kârı ve brüt kâr marjlarını koruduğunu belirtmiş, 2025'teki hedefin 2023'teki marj seviyelerine dönmek olduğunu ifade etmiştir.
--------------------------------------------------------------------------------
Finansal Riskler
Döviz Kuru Riski
Grubun finansal tabloları, döviz kurundaki dalgalanmalara karşı önemli bir risk taşımaktadır. 30 Eylül 2025 itibarıyla, Grubun yabancı para cinsinden net yükümlülük pozisyonu 929,5 milyon TL'dir.
Döviz Kuru Duyarlılık Analizi (30 Eylül 2025)
Döviz Cinsi | Net Varlık/(Yükümlülük) Pozisyonu (TL Karşılığı) | %10 Değer Artışında Kâr/Zarar Etkisi (TL) |
ABD Doları | (929.086.330) | (92.908.633) |
Euro | (460.470) | (46.047) |
İsviçre Frangı | 6.700 | 670 |
Toplam | (929.540.100) | (92.954.010) |
Bu tablo, yabancı para birimlerinin TL karşısında %10 değer kazanması durumunda, Grubun yaklaşık 93 milyon TL tutarında bir kur farkı zararı kaydedeceğini göstermektedir. Bu risk, Grubun kârlılığı üzerinde önemli bir etkiye sahip olabilir.
Sermaye Riski Yönetimi
Grup, sermaye yapısını net finansal borç/özkaynak oranı üzerinden takip etmektedir. 30 Eylül 2025 itibarıyla Grubun nakit ve nakit benzerleri, toplam finansal borçlarını aşmaktadır. Bu durum, şirketin negatif net finansal borca sahip olduğunu ve güçlü bir likidite pozisyonunu koruduğunu göstermektedir.
Kalem | 30 Eylül 2025 (TL) | 31 Aralık 2024 (TL) |
Toplam Finansal Borç | 412.942.440 | 638.137.424 |
Eksi: Nakit ve Nakit Benzerleri | (773.635.030) | (793.414.626) |
Net Finansal Borç | (360.692.590) | (155.277.202) |
Özkaynaklar | 3.945.695.027 | 4.260.989.203 |
Net Finansal Borç / Özkaynaklar Oranı | (0,09) | (0,04) |