Bir Faaliyet Raporunun Perde Arkası: İş Yatırım Ortaklığı'ndan 4 Şaşırtıcı Ders
Giriş: Rakamların Ötesindeki Hikaye
Kurumsal faaliyet raporları, çoğu insan için karmaşık tablolar, finansal jargonlar ve sıkıcı dipnotlarla dolu, anlaşılması güç belgeler gibi görünür. Genellikle sadece analistlerin ve büyük yatırımcıların ilgisini çeken bu dokümanlar, ilk bakışta sıradan bir okuyucuya pek bir şey ifade etmez.
İş Yatırım Ortaklığı'nın (ISYAT) son raporu, bu gerçeğin en somut kanıtı. Rapor, devasa ciroya rağmen zarar eden, temel misyonunu yerine getiremeyen, ancak bir yandan da 6 kişilik bir ekiple 620 milyon liralık bir portföyü yöneten bir şirketin şaşırtıcı ve çelişkilerle dolu hikayesini anlatıyor. Bu yazıda, o raporun satır aralarına dalarak ortaya çıkardığımız dört şaşırtıcı ve bir o kadar da aydınlatıcı dersi inceleyeceğiz.
1. Enflasyon Paradoksu: 821 Milyon TL Hasılatla Nasıl Zarar Edilir?
Raporun gelir tablosuna ilk bakışta kafa karıştırıcı bir tabloyla karşılaşıyoruz. Şirket, 2025'in ilk dokuz ayında 821.778.433 TL gibi devasa bir hasılat elde etmiş. Ancak aynı tablonun en alt satırında 26.608.090 TL tutarında bir net dönem zararı raporlanıyor. Peki, bu kadar yüksek bir gelirle nasıl zarar edilebilir?
Cevap, operasyonel bir başarısızlıkta değil, yüksek enflasyonlu ekonomiler için zorunlu olan muhasebe standartlarında yatıyor. Zararın ana nedeni, (140.247.391) TL olarak kaydedilen Net Parasal Pozisyon Kayıpları. Bu kalem, "Türkiye Muhasebe Standardı 29 (TMS 29) Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama" standardının uygulanmasından kaynaklanıyor. Rapor, bu durumu bir dipnotla net bir şekilde açıklıyor:
(**) TMS 29 kapsamında oluşan net parasal pozisyon kayıpları nedeniyle dönem zararı oluşmuştur.
Daha basit bir ifadeyle, TMS 29 şirkete şunu söyler: "Yılın başında kasanızda duran 100 TL, yıl sonunda alım gücü olarak 70 TL'ye düştü. Aradaki 30 TL'lik fark, operasyonel bir başarısızlık olmasa da sizin için gerçek bir kayıptır ve bunu bilançonuzda gider olarak göstermelisiniz." İşte 140 milyon TL'lik bu "Net Parasal Pozisyon Kaybı" tamamen bu muhasebe kuralından kaynaklanmaktadır. Bu "kağıt üzerindeki zarar", yüksek enflasyon ortamında faaliyet gösteren şirketlerin karşılaştığı karmaşık zorlukları ve raporlanan rakamların operasyonel gerçeklikten ne kadar farklılaşabildiğini mükemmel bir şekilde gözler önüne seriyor.
2. Temettü İkilemi: Misyonu Kâr Payı Dağıtmak Olan Şirket Neden Temettü Dağıtamadı?
Enflasyon muhasebesinin yarattığı bu 140 milyon TL'lik kağıt üzerindeki zarar, sadece teknik bir detay değil. Hissedarlar için cüzdanlarını doğrudan etkileyen somut bir sonucu var: şirketin en temel vaadi olan temettü dağıtımının imkansız hale gelmesi. İş Yatırım Ortaklığı, faaliyet raporunda misyonunu net bir şekilde tanımlıyor:
Misyonumuz; ...pay sahiplerine yıllar itibariyle düzenli bir temettü gelirinin sağlanmasıdır.
Ancak bu açık misyona rağmen, şirket 2025 yılında hissedarlarına nakit temettü dağıtamadı. Rapor, bunun nedenini yine TMS 29 standardının etkilerine bağlıyor. 2024 mali yılı sonunda oluşan net dönem zararı nedeniyle yasal olarak dağıtılabilir bir kâr ortaya çıkmamış. Rapordaki ifade aynen şöyle: SPK mevzuatı gereğince net dağıtılabilir dönem karı oluşmadığından 2025 yılında hissedarlara nakit temettü dağıtılamamıştır.
Bu durum, makroekonomik koşulların ve bu koşullara göre şekillenen muhasebe standartlarının, bir şirketin en temel stratejik hedeflerini bile nasıl doğrudan etkileyebileceğini ve yatırımcı getirilerini nasıl şekillendirebildiğini gösteren çarpıcı bir örnek.
3. İskelet Kadro, Dev Portföy: 6 Kişi 620 Milyon TL'yi Nasıl Yönetiyor?
Faaliyet raporları, bir şirketin operasyonel yapısı hakkında da şaşırtıcı bilgiler sunabilir. ISYAT raporunda da tam olarak böyle bir detay göze çarpıyor. Raporun iki farklı bölümündeki iki bilgiyi yan yana koyduğumuzda ortaya ilginç bir tablo çıkıyor:
- Şirketin 30 Eylül 2025 tarihi itibarıyla net aktif değeri 620 milyon TL.
- Aynı tarih itibarıyla şirketin toplam personel sayısı ise sadece 6.
Bu 6 kişi, organizasyon şemasından da anlaşıldığı gibi, bir Genel Müdür liderliğindeki çekirdek bir yönetim ve denetim ekibidir. Bu kadar küçük bir ekibin, yüzlerce milyon liralık devasa ve karmaşık bir portföyü nasıl yönettiği sorusu akla geliyor. Cevap yine raporda gizli: Şirket, ana faaliyet konusu olan portföy yönetimini bu alanda uzmanlaşmış farklı bir kuruma devretmiş durumda. Portföy, profesyonel olarak İş Portföy Yönetimi A.Ş. tarafından yönetiliyor.
Bu yapı, son derece modern ve verimli bir iş modelini temsil ediyor. Şirket, altı kişilik yalın bir çekirdek kadro ile genel operasyonları, yasal uyumluluğu ve stratejik denetimi sağlarken; portföy yönetimi gibi son derece uzmanlık gerektiren bir işlevi dış kaynak kullanımıyla alanının en iyilerinden birine bırakıyor.
4. Eşik Değer Sınavı: Profesyoneller Piyasayı Her Zaman Yenebilir mi?
Yatırım ortaklıklarının en temel sınavı, piyasa getirilerinin üzerinde bir performans sergileyip sergileyemedikleridir. ISYAT, kendi performansını eşik değer adını verdiği bir kıstas ile ölçüyor. 2025 yılı için bu eşik değer, "BIST TLREF Endeksi" olarak belirlenmiş. Bu endeks, temel olarak Türk Lirası mevduat faiz oranlarına dayalı, risksiz bir getiri ölçütüdür. Peki, sonuçlar ne söylüyor?
Rapor, bu konuda oldukça şeffaf veriler sunuyor:
- Portföyün ilgili dönemdeki net getirisi: % 20,26.
- Aynı dönemde eşik değerin (BIST TLREF Endeksi) getirisi: % 40,08.
Sonuç, yoruma açık değil: Portföy, kendi belirlediği ve göreceli olarak risksiz bir getiri sunan ölçütün tam 19,82 puan gerisinde kalmıştır. Bu, bir başarısızlık olarak kabul edilse de finans dünyasının bilinen bir gerçeğini de teyit ediyor: Profesyonelce yönetilen ve uzmanlar tarafından denetlenen fonların bile, özellikle dalgalı piyasa dönemlerinde, piyasa ortalamalarını (benchmark'ları) istikrarlı bir şekilde yenmesi oldukça zordur. Bu veri, en tecrübeli profesyonellerin dahi piyasanın genel yönelimi karşısında ne denli mütevazı kalabildiğini gösteriyor.
Sonuç: Satır Aralarında Gizlenen Gerçekler
İş Yatırım Ortaklığı'nın faaliyet raporu, rakamların ardına bakıldığında, makroekonomik güçler (enflasyon, piyasa ölçütleri) karşısında mücadele ederken, mikroekonomik verimlilik (yalın yapı, dış kaynak kullanımı) sayesinde ayakta kalan bir şirketin net fotoğrafını çekiyor. Şirket, bir yandan enflasyon muhasebesinin ve piyasa getirilerinin zorluklarıyla boğuşurken, diğer yandan yalın ve verimli operasyonel modeliyle modern finansın gereklerini yerine getiriyor.
Bu dört ders, bir faaliyet raporunun sadece geçmiş performansın bir özeti değil, aynı zamanda stratejinin, ekonomik koşulların ve geleceğe yönelik ipuçlarının bir arşivi olduğunu gösteriyor. Bir sonraki sefer elinize bir şirket raporu geçtiğinde, rakamların arkasında hangi beklenmedik hikayelerin yattığını merak edecek misiniz?
İş Yatırım Ortaklığı A.Ş. Faaliyet ve Finansal Durum Raporu
Yönetici Özeti
Bu brifing belgesi, İş Yatırım Ortaklığı A.Ş.'nin 30 Eylül 2025 itibarıyla sona eren dokuz aylık döneme ait faaliyetlerini, finansal durumunu ve stratejik konumunu özetlemektedir. Rapor, şirketin kurumsal yapısı, yönetim kadrosu, makroekonomik çevre, portföy performansı ve risk yönetimi politikaları hakkında kapsamlı bir analiz sunmaktadır.
Dönemin en kritik bulguları şunlardır:
- Pazar Liderliği: Şirket, menkul kıymet yatırım ortaklıkları sektöründe yaklaşık 2 milyar TL'lik toplam net aktif değerin yaklaşık %30'unu yöneterek pazar lideri konumunu sürdürmektedir.
- Finansal Performans: 30 Eylül 2025 itibarıyla şirketin net aktif değeri 620 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. Ancak, Türkiye Muhasebe Standardı 29 (TMS 29) "Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama" standardının uygulanması sonucu ortaya çıkan 140,2 milyon TL'lik net parasal pozisyon kaybı nedeniyle, dönem (26,6) milyon TL net zararla kapatılmıştır.
- Portföy Stratejisi ve Getiri: Şirket portföyü ağırlıklı olarak %57,14 oranında TL borçlanma senetleri ve %28,83 oranında hisse senetlerinden oluşmaktadır. Portföyün net dönemsel getirisi %20,26 olarak gerçekleşmiş, ancak "BIST TLREF Endeksi" olarak belirlenen %40,08'lik eşik değerin gerisinde kalmıştır. Bu durum, %-19,82'lik bir negatif nispi getiriye işaret etmektedir.
- Temettü Dağıtımı: 2024 yılına ilişkin TMS 29 uygulanmış finansal tablolarda net dönem zararı oluşması nedeniyle, 20 Mart 2025 tarihli Olağan Genel Kurul'da hissedarlara 2025 yılında nakit temettü dağıtılmaması kararlaştırılmıştır. 2024 yılı zararı, kanuni yedek akçelerden mahsup edilerek kapatılmıştır.
- Ekonomik Çevre: Şirket faaliyetleri, küresel piyasalardaki jeopolitik riskler, korumacı ticaret politikaları ve Türkiye ekonomisindeki enflasyonist baskılar ve para politikası adımları gibi faktörlerden etkilenmiştir. TCMB'nin faiz politikaları ve enflasyonla mücadele stratejisi, portföyün borçlanma araçları bacağının performansında belirleyici olmuştur.
- Risk Yönetimi: Şirket, piyasa riskini (faiz oranı, hisse senedi pozisyonu ve kur riski) aktif olarak yönetmektedir. Bu kapsamda, korunma amacıyla VİOP'ta BIST30 Endeks kontratında kısa pozisyon taşınmakta ve günlük riske maruz değer oranı azami %4 olarak izlenmektedir.
1. Kurumsal Profil ve Strateji
İş Yatırım Ortaklığı A.Ş., 16 Ağustos 1995 tarihinde kurulmuş, merkezi İstanbul'da bulunan bir sermaye piyasası kurumudur. Şirketin temel faaliyeti, sermaye piyasası araçları ile kıymetli madenlerden oluşan bir portföyü işletmektir.
- Misyon: Şirket portföyünü, riskin dağıtılması ilkesi doğrultusunda etkin, tutarlı ve rasyonel bir şekilde profesyonelce yöneterek, Kâr Payı Dağıtım Politikası çerçevesinde pay sahiplerine düzenli bir temettü geliri sağlamaktır.
- Vizyon: Değişen piyasa koşullarına paralel olarak yatırım stratejisini güncellemek, riski optimum düzeyde tutarak pay sahiplerine düzenli kâr payı dağıtımını sürdürmek ve bu sayede tercih edilen bir kolektif yatırım kuruluşu olmaktır.
Sermaye Yapısı
Kalem | Tutar (TL) |
Kayıtlı Sermaye | 300.000.000 |
Çıkarılmış Sermaye | 160.599.284 |
2. Yönetim ve Organizasyon
Ortaklık Yapısı
Şirket, halka açık olarak faaliyet göstermekte olup, 30 Eylül 2025 itibarıyla fiili dolaşımdaki pay oranı %67,23'tür. Ana ortak, İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş.'dir.
Ortaklar/Gruplar | Pay Tutarı (TL) | Pay Oranı (%) |
İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. | 46.454.101 | 28,93 |
T. Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. | 9.346.475 | 5,82 |
Yatırım Finansman Menkul Değerler A.Ş. | 1.817.111 | 1,13 |
Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. | 1.463.465 | 0,91 |
Diğer (Halka Açık) | 101.518.132 | 63,21 |
Toplam | 160.599.284 | 100,00 |
Sermaye, 4.125.019 TL'si (A) Grubu ve 156.474.265 TL'si (B) Grubu olmak üzere paylara bölünmüştür. Yönetim Kurulu üyelerinin seçiminde (A) Grubu hisseler 1.000.000 oy hakkına sahipken, (B) Grubu hisseler 1 oy hakkına sahiptir.
Yönetim Kurulu ve Üst Yönetim
Yönetim Kurulu 6 üyeden oluşmaktadır. 28 Ağustos 2025 tarihinde İzlem Erdem'in istifası üzerine yerine Ebru Özşuca Yönetim Kurulu Başkanı olarak seçilmiştir.
Adı Soyadı | Görevi | Seçim Tarihi |
Ebru Özşuca | Başkan | 28.08.2025 |
Hikmet Tuğçe Erkliğ | Başkan Vekili | 20.03.2025 |
Volkan Kublay | Üye - Genel Müdür | 20.03.2025 |
Prof. Dr. Recep Bildik | Üye (Bağımsız) | 20.03.2025 |
Bora Oruç | Üye (Bağımsız) | 20.03.2025 |
Dr. Cansel Nuray Aksoy | Üye | 20.03.2025 |
Üst Yönetim:
- Genel Müdür: Volkan Kublay
Şirketin 30 Eylül 2025 itibarıyla personel sayısı 6'dır.
Komiteler
Yönetim Kuruluna bağlı olarak çalışan üç adet komite bulunmaktadır:
- Denetimden Sorumlu Komite: Prof. Dr. Recep Bildik (Başkan), Bora Oruç (Üye)
- Kurumsal Yönetim Komitesi: Prof. Dr. Recep Bildik (Başkan), Dr. Cansel Nuray Aksoy (Üye), Berna Karabacak (Üye)
- Riskin Erken Saptanması Komitesi: Bora Oruç (Başkan), Dr. Cansel Nuray Aksoy (Üye)
3. Makroekonomik ve Sektörel Çevre
Küresel Ekonomik Durum
2025 yılının ilk dokuz ayı, küresel piyasalarda artan jeopolitik riskler, ABD'nin başlattığı korumacı ticaret politikaları ve yavaşlayan büyüme beklentileriyle şekillenmiştir. IMF, küresel büyüme tahminlerini 2025 için %2,8'e ve 2026 için %3'e revize etmiştir. ABD ve Çin ekonomilerindeki yavaşlama ve yükselen ticaret bariyerlerinin küresel enflasyonu artırabileceği endişesi öne çıkmıştır.
Türkiye Ekonomisi
- Büyüme: Türkiye ekonomisi, 2025'in ikinci çeyreğinde yıllık bazda %4,8 ile beklentilerin üzerinde büyümüş olup, büyümenin ana kaynağı iç talep olmuştur. Yıl sonu büyüme tahmini yaklaşık %3'tür.
- Enflasyon: 2024 sonunda %44 olan yıllık TÜFE, Eylül 2025 sonunda %33'e gerilemiştir. TCMB'nin yıl sonu hedefi %24 (%25-%29 revize aralığı) ve Orta Vadeli Program (OVP) hedefi %28,5 olmasına rağmen, piyasa beklentisi enflasyonun yıl sonunda %30 düzeyinde oluşacağı yönündedir.
- Para Politikası: TCMB, politika faizini yıl içinde %46'ya kadar yükselttikten sonra Temmuz ve Eylül aylarındaki indirimlerle %40,5 seviyesine çekmiştir. Yıl sonu politika faizi beklentisi %37-%38 aralığındadır.
- Cari Denge ve Bütçe: Yıllıklandırılmış cari açık Ağustos sonu itibarıyla 18,3 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. OVP'ye göre 2025 bütçe açığının GSYH'ye oranının %3,6 olması hedeflenmektedir.
Sektördeki Durum
Menkul kıymet yatırım ortaklıkları, sermaye piyasası araçları ve kıymetli madenlerden oluşan portföyleri işleten kurumlardır. 26 Eylül 2025 itibarıyla sektörün toplam net aktif değeri 2 milyar TL düzeyindedir. İş Yatırım Ortaklığı, yaklaşık %30 pazar payı ile net aktif değer büyüklüğü açısından sektör lideridir.
4. Şirket Performansı ve Finansal Durumu
Portföy Yönetimi ve Stratejisi
Şirket portföyü, İş Portföy Yönetimi A.Ş. tarafından profesyonelce yönetilmektedir.
Portföy Dağılımı (30.09.2025)
Varlık Sınıfı | Oran (%) |
TL Borçlanma Senetleri | 57,14 |
Hisse Senetleri | 28,83 |
Takasbank Borsa Para Piyasası İşlemleri | 8,69 |
Yatırım Fonu Katılma Belgeleri | 3,51 |
VİOP Nakit Teminatı | 1,83 |
Yatırım Stratejisi Bant Aralıkları: Şirket, %0 ile %100 arasında değişen geniş bant aralıkları ile Özel Sektör Borçlanma Araçları, Ters Repo, Eurobondlar, Paylar ve Devlet İç Borçlanma Senetleri gibi çok çeşitli varlıklara yatırım yapma esnekliğine sahiptir.
Korunma Stratejisi: 30 Eylül 2025 itibarıyla, net aktif değerin %3'ü oranında 31 Ekim 2025 vadeli BIST30 Endeks kontratında kısa pozisyon bulunmaktadır.
Performans Analizi
2025 yılı için performans ölçümünde eşik değer "BIST TLREF Endeksi" olarak belirlenmiştir.
Performans Göstergesi | Değer (%) |
Portföy Net Getirisi | %20,26 |
Eşik Değer Getirisi | %40,08 |
Nispi Getiri | %-19,82 |
Portföy getirisi, belirlenen eşik değerin önemli ölçüde altında kalarak negatif bir nispi getiri sağlamıştır.
Finansal Durumun Özeti
Aşağıdaki finansal veriler, TMS 29 standardına uygun olarak enflasyon etkisine göre düzeltilmiş tutarlardır.
Finansal Kalem (TL) | 30.09.2025 | 31.12.2024 (*) |
Aktif Büyüklüğü | 626.053.977 | 653.367.532 |
Borç Toplamı | 5.282.514 | 6.983.991 |
Özkaynak | 620.771.463 | 646.383.541 |
Piyasa Değeri | 1.487.149.370 | 1.379.547.850 |
Borsa Kapanış Fiyatı (TL) | 9,26 | 8,59 |
Özkaynak / Aktif Toplamı (%) | %99,16 | %98,93 |
(*) 31.12.2024 verileri, 30 Eylül 2025 satın alma gücüne göre yeniden hesaplanmıştır.
Gelir Tablosu Analizi
Gelir Tablosu Kalemi (TL) | 30.09.2025 | 30.09.2024 (*) |
Hasılat | 821.778.433 | 1.961.200.492 |
Esas Faaliyet Karı/(Zararı) | 115.071.393 | 170.240.586 |
Net Parasal Pozisyon Kazançları/(Kayıpları) | (140.247.391) | (194.592.232) |
Net Dönem Karı/(Zararı) ()** | (26.608.090) | (24.571.940) |
(*) 30.09.2024 verileri, 30 Eylül 2025 satın alma gücüne göre yeniden hesaplanmıştır. (**) Dönem zararı, TMS 29 kapsamında oluşan net parasal pozisyon kayıplarından kaynaklanmıştır.
5. Risk Yönetimi
Şirketin ana faaliyeti portföy işletmeciliği olduğundan, temel olarak piyasa riski ile karşı karşıyadır. Bu risk; faiz oranı riski, hisse senedi pozisyon riski ve kur riskini içermektedir.
- Risk Yönetim Sistemi: Şirket, menkul kıymetlerini rayiç değerler ile günlük olarak değerlemekte ve portföy riskinin hesaplanması için dışarıdan hizmet almaktadır. Hazırlanan raporlar, Riskin Erken Saptanması Komitesi ve Yönetim Kurulu tarafından düzenli olarak değerlendirilmektedir.
- Risk Limiti: Yönetim Kurulu kararı gereğince, günlük riske maruz değerin portföy değerine oranı azami %4 olarak izlenmektedir.
- Korunma (Hedging): Piyasa riskinden korunma ve getiri amacıyla VİOP'ta pozisyonlar alınabilmektedir. 30 Eylül 2025 itibarıyla BIST30 Endeksi'nde kısa pozisyon taşınmaktadır.
6. Dönem İçindeki Önemli Gelişmeler
Olağan Genel Kurul ve Kâr Dağıtımı
- 2024 yılı Olağan Genel Kurul Toplantısı 20 Mart 2025 tarihinde gerçekleştirilmiştir.
- Kâr Dağıtım Kararı: SPK mevzuatı gereği net dağıtılabilir dönem kârı oluşmadığından, hissedarlara nakit temettü dağıtılmaması teklifi Genel Kurul'da onaylanmıştır.
- Zararın Kapatılması: 2024 yılına ait 14.076.446 TL'lik net dönem zararı, kanuni yedek akçeler hesabından mahsup edilerek kapatılmıştır.
- Diğer Kararlar: 2025 yılı için bağımsız denetim şirketi olarak PwC seçilmiş ve yıl içinde yapılabilecek bağışların üst sınırı 330.000 TL olarak belirlenmiştir.
Kâr Dağıtım Politikası
Şirketin güncel politikasına göre, net dağıtılabilir dönem kârının en az %20'sinin nakden dağıtılması zorunludur. Ayrıca, bir önceki yıl sonu net aktif değerin %5'i veya ilgili yıl net dağıtılabilir kârının %30'undan yüksek olan tutarın nakit olarak dağıtılması hedeflenmektedir.
Yasal ve Düzenleyici Konular
- Vergi Değişikliği: 7524 sayılı Kanun ile 2025 yılından itibaren geçerli olmak üzere Türkiye'deki işletmeler için %10 oranında yurt içi asgari kurumlar vergisi uygulaması getirilmiştir. Şirket bu kapsamda asgari kurumlar vergisi mükellefidir.
- Yaptırımlar: Dönem içinde Yönetim Kurulu üyelerine uygulanan bir adli/idari yaptırım veya şirket aleyhine açılan bir dava bulunmamaktadır. Büyük Mükellefler Vergi Dairesi tarafından tebliğ edilen 12 bin TL'lik özel usulsüzlük cezası, yasal indirimle 3 bin TL olarak ödenmiştir.
