Koza Anadolu Metal'in Bilançosundan Çıkan 5 Şaşırtıcı Gerçek
GiriÅŸ
Finansal raporlar, çoğu insan için rakamlarla dolu, anlaşılması güç ve sıkıcı belgeler olarak görülür. Ancak Koza Anadolu Metal Madencilik İşletmeleri A.Ş.'nin son dönem raporu, inanılmaz bir finansal geri dönüş, karmaşık bir mülkiyet yapısı ve madenciliğin çok ötesine uzanan derinliklerle dolu, şaşırtıcı derecede dramatik bir kurumsal saga anlatıyor. Bu yazıda, şirketin finansal tablolarından çıkarılacak en etkili ve beklenmedik beş gerçeği mercek altına alıyoruz.
1. İnanılmaz Geri Dönüş: 7 Milyar Liralık Kârlılık Hamlesi
Raporlardan çıkan belki de en çarpıcı gerçek, şirketin devasa finansal geri dönüşüdür. Şirket, geçen yılın aynı döneminde kaydedilen önemli bir zarardan bu yıl muazzam bir kâra geçiş yapmıştır. "Özet Konsolide Kar veya Zarar ve Diğer Kapsamlı Gelir Tablosu"na göre, şirket 2024'ün ilk dokuz ayında 2.319,2 milyon TL zarar ederken, 2025'in aynı döneminde 4.849,8 milyon TL net kâr elde etmiştir. Bu, 7 milyar lirayı aşan olağanüstü bir geri dönüş anlamına gelmektedir.
Bu etkileyici toparlanmanın arkasındaki ana itici güç, hasılatın 10.541,6 milyon TL'den 14.005,2 milyon TL'ye yükselmesidir. Ancak bu gelirin asıl kaynağı, şirketin finansal gücünün merkezi olan iştiraki Koza Altın'ın performansıdır. Dolayısıyla bu kârlılık hamlesinin arkasında, küresel emtia fiyatları veya artan üretim hacmi gibi temel faktörlerin yattığı açıktır. Ağır sanayi sektöründe bu büyüklükte bir geri dönüş, temel bir operasyonel değişimin ve stratejik bir başarının net bir sinyalidir.
2. Sıra Dışı Bir Mülkiyet Hikayesi: Kayyımdan Varlık Fonu'na Yolculuk
Koza Anadolu Metal'in kurumsal geçmişi, halka açık bir şirket için alışılmışın çok dışındadır; bu, şirketin kaderini temelden yeniden şekillendiren, yıllara yayılan bir devlet müdahalesi sagasıdır. Süreç, Ekim 2015'te yönetime bir kayyım heyetinin atanmasıyla başlamış, ardından Eylül 2016'da yönetim yetkileri Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu'na (TMSF) devredilmiştir.
Hukuki süreçler sonunda belirli hisselere müsadere kararı verilerek bu paylar Hazine adına tescil edilmiştir. Bu karmaşık yolculuğun son durağı ise 8857 sayılı Cumhurbaşkanlığı kararı ile Ağustos 2024'te Hazine'ye ait hisselerin Türkiye Varlık Fonu'na devredilmesi olmuştur. Kayyımdan başlayıp egemen varlık fonuna uzanan bu yolculuk, şirketin olağanüstü bir finansal toparlanma dönemine girmesiyle sonuçlanmış ve devlet idaresinin operasyonel performans üzerindeki etkisine dair önemli soruları gündeme getirmiştir.
3. Asıl Güç Merkezi: Konsolidasyonun Arkasındaki Sır Perdesi
Koza Anadolu Metal'in bilançosuna atılan bir bakış yanıltıcı olabilir. Bu şirketi anlamak için, ana şirketin ötesine bakmak ve her hareketini belirleyen devasa iştirakine odaklanmak gerekir: Koza Altın İşletmeleri A.Ş. Faaliyet raporu, bu gerçeği rakamlarla, şüpheye yer bırakmayacak şekilde ortaya koymaktadır.
"Koza Altın İşletmeleri A.Åž., finansal tablolarda toplam varlıkların % 91’ini, öz kaynakların % 92’sini, toplam hasılatın %95’ini oluÅŸturmaktadır."
Bu veri, her analist için inkâr edilemez bir gerçeği ortaya koyuyor: Koza Anadolu Metal'i değerlendirmek, aslında Koza Altın'ı değerlendirmektir. Ana şirket sadece bir araçtır; onu ileriye taşıyan güçlü motor ise altın madenciliği iştirakidir.
4. Madenlerden Daha Fazlası: Şaşırtıcı Sektör Çeşitliliği
Adında "Metal Madencilik" ifadesi geçen bir şirketin yalnızca madencilikle uğraştığı varsayılabilir. Ancak Koza Anadolu Metal Grubu'nun faaliyet raporu, bu varsayımı yıkan şaşırtıcı bir sektör çeşitliliğini ortaya koymaktadır. Grubun portföyü, madenciliğin ötesinde geniş bir yelpazeye uzanmaktadır:
- Turizm: Grup, "TR Otelcilik Turizm Seyahat ve Tic. A.Åž." aracılığıyla "Angel’s Marmaris Hotel"in yönetimini gerçekleÅŸtirmektedir.
- Gıda ve Tarım: "ATP Koza Gıda Tarım Hayvancılık San. ve Tic. A.Ş.", günlük 60-77 ton süt işleme kapasiteli bir tesis ve canlı hayvan çiftliği işletmektedir.
- Antimuan Üretimi: "Özdemir Antimuan Madenleri A.Ş.", Türkiye'nin ilk özel maden işletmelerinden biri olarak stratejik öneme sahip antimuan konsantresi üretimi yapmaktadır ve dünya pazarında %1,5'luk bir paya sahiptir.
Bu çeşitlilik kıymetli metallerin meşhur oynaklığına karşı potansiyel bir koruma sağlasa da yatırımcıların şu soruyu sorması gerekir: Turizm ve tarım gibi bu çekirdek dışı varlıklar, gerçekten değer yaratmak için gereken stratejik odağı alıyor mu, yoksa şirketin ana kâr motorundan dikkat dağıtan unsurlar mı?
5. Uluslararası Hukuk Mücadelesi: Kayıp İngiliz İştiraki
Raporlar, uluslararası bir kurumsal gizem unsurunu da barındırıyor: Grubun tüm varlıkları kendi kontrolü altında değil. Finansal raporun dipnotları, şirketin İngiltere merkezli ve %100 sahibi olduğu "Koza Ltd." iştiraki üzerindeki kontrolünü Eylül 2015'te kaybettiğini açıklamaktadır.
Şirket, bu iştirakin kontrolünü geri almak veya tasfiyesini sağlamak amacıyla İngiltere Yüksek Mahkemesi'nde devam eden bir yasal süreç yürütmektedir. Bu durum, bilançoda maliyet bedeliyle taşınan yaklaşık 3,1 milyar liralık bir soru işareti yaratmaktadır. Bu çözülmemiş uluslararası hukuk mücadelesi, Grubun önemli bir varlığını belirsizlik içinde bırakmakta ve uzun vadeli varlık profilinde ciddi bir risk unsuru olarak durmaktadır.
Sonuç
Koza Anadolu Metal'in finansal raporları, devasa bir mali geri dönüş, tarihi bir mülkiyet devri, çeşitlendirilmiş bir portföy ve uluslararası bir hukuk mücadelesiyle şekillenen, adının çağrıştırdığından çok daha karmaşık bir yapıyı ortaya koyuyor. Karmaşık geçmişi Türkiye Varlık Fonu altında istikrara kavuşmuş gibi görünse de yatırımcılar için kilit soru şudur: Devlet kontrolündeki bu dev, altın değerindeki momentumunu sürdürebilecek mi, yoksa çözülmemiş hukuki mücadeleler ve çekirdek dışı varlıklar uzun vadede performansı aşağı çeken bir yük mü olacak?
Koza Anadolu Metal Madencilik A.Ş.: 1 Ocak - 30 Eylül 2025 Dönemi Durum Raporu
Yönetici Özeti
Bu brifing, Koza Anadolu Metal Madencilik İşletmeleri A.Ş. (Grup) ve bağlı ortaklıklarının 1 Ocak - 30 Eylül 2025 ara hesap dönemine ait konsolide finansal sonuçlarını ve operasyonel faaliyetlerini özetlemektedir. Rapor, şirketin bu dönemdeki stratejik dönüşümünü, güçlü finansal performansını ve gelecek hedeflerini ortaya koymaktadır.
Dönemin en kritik geliÅŸmesi, Grup'un nihai ana ortaklık yapısındaki deÄŸiÅŸimdir. Yargısal süreçlerin tamamlanmasının ardından Hazine'ye devredilen hisseler, 20 AÄŸustos 2024 tarihli CumhurbaÅŸkanlığı kararıyla Türkiye Varlık Fonu’na devredilmiÅŸtir. Bu süreçte ÅŸirketin ana ortaklık-iÅŸtirak yapısı ve Borsa İstanbul'daki yatırımcıların hakları korunmuÅŸtur.
Finansal olarak Grup, olağanüstü bir geri dönüş sergilemiştir. 2024'ün aynı döneminde kaydedilen 2,32 milyar TL'lik net zarara karşılık, 2025'in ilk dokuz ayında 4,85 milyar TL net kâr elde edilmiştir. Bu başarıda, büyük ölçüde külçe altın satışlarından kaynaklanan ve bir önceki yıla göre %33 artarak 14,01 milyar TL'ye ulaşan hasılat önemli rol oynamıştır. Konsolide aktif büyüklüğü 50,3 milyar TL'ye, özkaynak büyüklüğü ise 45,3 milyar TL'ye yükselerek şirketin mali yapısının gücünü teyit etmiştir.
Operasyonel alanda, Konak Projesi ve Göbekkaya Anomalisi'ndeki maden arama ve geliştirme faaliyetleri devam etmiştir. Ağrı'daki Mollakara Altın Madeni Projesi gibi stratejik yatırımlar, şirketin büyüme politikasının merkezinde yer almaktadır.
Dönem sonrasını takiben, Grup önemli kurumsal değişiklikler yaşamıştır. Şirket unvanı "TR Anadolu Metal Madencilik İşletmeleri A.Ş." olarak değiştirilmiş, Borsa İstanbul'daki işlem kodu ise "KOZAA"dan "TRMET"e dönüştürülmüştür. Ayrıca, CEO Mahmut Çelik görevinden ayrılmış ve yerine Abdurrahman Alp Beyaz atanmıştır. Bu gelişmeler, şirketin yeni yönetim ve mülkiyet yapısı altında stratejik bir yeniden yapılanma sürecinde olduğunu göstermektedir.
--------------------------------------------------------------------------------
1. Stratejik ve Kurumsal GeliÅŸmeler
1.1. Mülkiyet Yapısı ve Yönetim Değişiklikleri
Koza Anadolu Metal Grubu, 2025 döneminde ve sonrasında köklü bir kurumsal dönüşüm geçirmiştir. Bu sürecin temelini, şirketin mülkiyet yapısındaki nihai değişim oluşturmaktadır.
- Türkiye Varlık Fonu'na Devir: 26 Ekim 2015'te kayyım yönetimine devredilen ve 22 Eylül 2016'da Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu'na (TMSF) geçen Grup şirketleri, uzun bir hukuki sürecin ardından yeni bir yapıya kavuşmuştur. Yargıtay'ın 14 Nisan 2023 tarihli kararı uyarınca, "iyi niyetli pay sahiplerinin hakları saklı kalmak kaydıyla" eski yönetim kurulu üyelerine ait hisselerin müsaderesine karar verilmiştir. Bu karar sonrası Hazine adına tescil edilen hisseler, 20 Ağustos 2024 tarihli ve 8857 sayılı Cumhurbaşkanlığı kararı ile Türkiye Varlık Fonu'na (TVF) devredilmiştir. Bu devir, 18 Ekim 2024'te tescil edilmiştir. TVF, Grubun nihai ana ortağı konumuna gelmiştir. Bu süreçte, Grubun ana ortaklık-iştirak yapısı ve BİST yatırımcılarının hakları korunmuştur.
- Yönetim Değişikliği: 8 Ekim 2021'den bu yana Genel Müdür / CEO olarak görev yapan Mahmut Çelik, 31 Ekim 2025 tarihi itibarıyla görevinden ayrılmıştır. Yönetim Kurulu, bu pozisyona Abdurrahman Alp Beyaz'ı atamıştır.
- Kurumsal Kimlik Değişiklikleri: Grup, yeni döneme kurumsal kimliğini yenileyerek girmiştir.
- Şirket Unvanı: "Koza Anadolu Metal Madencilik İşletmeleri A.Ş." olan şirket unvanı, "TR Anadolu Metal Madencilik İşletmeleri A.Ş." olarak değiştirilmiştir. Bu değişiklik 6 Kasım 2025'te tescil edilmiştir.
- Borsa Kodu: Borsa İstanbul Yıldız Pazar'da işlem gören şirketin "KOZAA" olan işlem kodu, 24 Kasım 2025'ten itibaren geçerli olmak üzere "TRMET" olarak değiştirilmiştir.
- Bağlı Ortaklık Unvanları: Grup bünyesindeki bazı önemli şirketlerin unvanları da güncellenmiştir:
- Koza Altın İşletmeleri A.Åž. → Türk Altın İşletmeleri A.Åž.
- İpek DoÄŸal Enerji Kaynakları AraÅŸtırma ve Üretim A.Åž. → TR DoÄŸal Enerji Kaynakları AraÅŸtırma ve Üretim A.Åž.
- ATP İnÅŸaat ve Ticaret A.Åž. → TR Anadolu İnÅŸaat ve Ticaret A.Åž.
- ATP Koza Turizm Seyahat ve Ticaret A.Åž. → TR Otelcilik Turizm Seyahat ve Ticaret A.Åž.
1.2. Hukuki Süreçler ve Davalar
Grup, çeşitli önemli hukuki süreçleri takip etmektedir:
- Maden Sahası Davaları: Çukuralan (İzmir) ve Çanakkale'deki maden projeleri için verilen "Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) Olumlu" kararlarına karşı iptal davaları açılmıştır. Bu davalar devam etmektedir.
- Koza Ltd. (İngiltere) Davası: Grup, 2015 yılında kontrolünü kaybettiği İngiltere merkezli bağlı ortaklığı Koza Ltd. üzerindeki kontrolünü yeniden tesis etmek ve şirketin tasfiyesi için İngiltere Yüksek Mahkemesi nezdinde hukuki süreçleri sürdürmektedir.
- Eski Yöneticilere Açılan Sorumluluk Davaları: SPK'nın talimatıyla, önceki yönetim kurulu üyelerinin Grubu zarara uğrattıkları gerekçesiyle açılan muhtelif sorumluluk davaları devam etmektedir.
- Ceza Davası: Önceki yönetim kurulu üyeleri hakkındaki ceza davası Ankara 24. Ağır Ceza Mahkemesi'nde sürmektedir. 23 Ekim 2025 tarihli duruşmada, sanıklar hakkındaki yakalama kararlarının devamına ve bir sonraki duruşmanın 9 Nisan 2026'ya ertelenmesine karar verilmiştir.
--------------------------------------------------------------------------------
2. Finansal Performans Analizi (1 Ocak - 30 Eylül 2025)
Grup, 30 Eylül 2025'te sona eren dokuz aylık dönemde, bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla finansal performansında önemli bir iyileşme kaydetmiştir. Finansal tablolar, TMS 29 standardı uyarınca enflasyon muhasebesi uygulanarak hazırlanmıştır.
2.1. Konsolide Finansal Sonuçlara Genel Bakış
Finansal Kalem (bin TL) | 30 Eylül 2025 | 31 Aralık 2024 | 1 Ocak - 30 Eylül 2025 | 1 Ocak - 30 Eylül 2024 |
Toplam Varlıklar | 50.275.010 | 44.528.866 | - | - |
Toplam Özkaynaklar | 45.263.477 | 40.426.406 | - | - |
Hasılat | - | - | 14.005.194 | 10.541.622 |
Brüt Kâr | - | - | 5.637.010 | 3.658.830 |
Esas Faaliyet Kârı | - | - | 2.966.906 | 732.991 |
Dönem Net Kârı / (Zararı) | - | - | 4.849.846 | (2.319.158) |
Ana Ortaklık Payı Net Kâr / (Zararı) | - | - | 2.537.522 | (2.626.514) |
100 Pay Başına Kazanç (TL) | - | - | 0,654 | (0,677) |
2.2. Gelir Tablosu Analizi
- Hasılat: Grubun net satış gelirleri, 2024'ün aynı dönemine göre %32,9 artarak 10,54 milyar TL'den 14,01 milyar TL'ye yükselmiştir. Bu artışın ana kaynağı, toplam satışların yaklaşık %95'ini oluşturan külçe altın satışlarıdır (13,26 milyar TL).
- Satışların Maliyeti: Satışların maliyeti %21,6 artarak 6,88 milyar TL'den 8,37 milyar TL'ye çıkmıştır. Maliyet artışının hasılat artışından daha düşük olması, brüt kârlılığı olumlu etkilemiştir.
- Brüt Kâr: Brüt kâr, %54,1'lik güçlü bir artışla 3,66 milyar TL'den 5,64 milyar TL'ye ulaşmıştır.
- Faaliyet Giderleri:
- Araştırma ve Geliştirme Giderleri: %18,7 artışla 937,9 milyon TL'den 1,11 milyar TL'ye yükselmiştir.
- Genel Yönetim Giderleri: %11,4 artışla 1,16 milyar TL'den 1,30 milyar TL'ye çıkmıştır.
- Karlılık: Grup, 2024'ün ilk dokuz ayındaki 2,32 milyar TL'lik net zarardan, 2025'in aynı döneminde 4,85 milyar TL'lik net kâra geçmiştir. Bu dönüşümde artan hasılat, iyileşen brüt kârlılık ve bir önceki yıla göre daha düşük olan parasal kayıp (2,76 milyar TL vs. 8,21 milyar TL) etkili olmuştur.
2.3. Finansal Durum Tablosu Analizi
- Varlıklar: Grubun toplam varlıkları, 2024 yıl sonuna göre %12,9 artarak 44,5 milyar TL'den 50,3 milyar TL'ye ulaşmıştır.
- Nakit ve Finansal Varlıklar: "Nakit ve Nakit Benzerleri" kalemi 1,24 milyar TL'den 7,82 milyar TL'ye çıkarak dikkat çekici bir artış göstermiştir. Kısa vadeli "Finansal Yatırımlar" ise 12,89 milyar TL'den 10,78 milyar TL'ye gerilemiştir. Toplam nakit pozisyonu (nakit ve finansal yatırımlar) 30 Eylül 2025 itibarıyla 18,6 milyar TL olarak gerçekleşmiştir.
- Duran Varlıklar: "Maddi Duran Varlıklar" 13,2 milyar TL'den 17,9 milyar TL'ye yükselmiştir. Bu artışta, özellikle Ağrı Mollakara projesi gibi devam eden yatırımlar etkili olmuştur.
- Yükümlülükler ve Özkaynaklar: Toplam yükümlülükler 5,01 milyar TL seviyesindedir. Grubun özkaynakları ise 40,4 milyar TL'den 45,3 milyar TL'ye yükselmiştir. Bu yapı, şirketin son derece düşük bir borçluluk seviyesine sahip olduğunu göstermektedir.
2.4. Finansal Rasyolar
Oran Türü | Rasyo | 30 Eylül 2025 | 30 Eylül 2024 |
Likidite Oranları | Cari Oran | 6,2 | 8,0 |
Likidite Oranı | 5,7 | 6,8 | |
Nakit Oran | 2,2 | 1,8 | |
Finansal Yapı Oranları | Finansal Kaldıraç | 0,1 | 0,1 |
Toplam Yab. Kaynak / Özkaynak | 0,1 | 0,1 | |
Kârlılık Oranları | Faaliyet Kârı / Net Satışlar | %21 | %7 |
Dönem Net Kârı / Net Satışlar | %35 | (%22) |
--------------------------------------------------------------------------------
3. Operasyonel Faaliyetler ve Projeler
Grup, ana faaliyet alanı olan madencilikte arama ve geliştirme çalışmalarına odaklanmaya devam etmektedir. Tüm arama ve geliştirme faaliyetleri, Koza Altın İşletmeleri A.Ş.'den alınan hizmetle merkezi bir strateji altında yürütülmektedir.
3.1. Madencilik Arama Faaliyetleri
- Konak Projesi (Giresun): Teck Madencilik A.Ş. ile ortaklaşa kurulan Konaklı Metal Madencilik tarafından yürütülen projede, 2025 yılı içerisinde sondaj çalışmaları yapılmış, karot örnekleri alınmış ve analiz sonuçları değerlendirilmiştir. Bölgedeki haritalama ve modelleme çalışmaları devam etmektedir.
- Göbekkaya Anomalisi: Sahada detaylı haritalama, örnekleme ve planlanan sondaj çalışmaları tamamlanmıştır. Alınan yüzey örneklerinin analiz sonuçlarına göre anomali takibi yapılacaktır.
3.2. Bağlı Ortaklıkların Faaliyetleri
- Koza Altın İşletmeleri A.Ş.: Konsolide finansal tablolarda toplam varlıkların %91'ini, özkaynakların %92'sini ve toplam hasılatın %95'ini oluşturan en önemli bağlı ortaklıktır.
- Özdemir Antimuan Madenleri A.Ş.: Konsantre antimuan üretimi yapmakta olup, dünya pazarında %1,5'lik paya sahiptir. Turhal işletmesinde 8 adet ruhsatı bulunmaktadır ve bölgede önemli bir istihdam kaynağıdır.
- ATP Koza Gıda Tarım Hayvancılık San. ve Tic. A.Ş.: İzmir ve Eskişehir'de faaliyet göstermektedir. Bergama'da günlük 60 ton süt işleme kapasitesine sahip bir tesisi bulunmakta ve beyaz peynir, kaşar, tereyağı gibi ürünler üretmektedir.
- TR Otelcilik Turizm Seyahat ve Tic. A.Åž.: Bünyesindeki Angel’s Marmaris Hotel'in yönetimini gerçekleÅŸtirmektedir. Otel ÅŸu anda kiraya verilmiÅŸtir.
--------------------------------------------------------------------------------
4. Kurumsal Yönetim ve Risk Değerlendirmesi
4.1. Kurumsal Yönetim Yapısı
- Yönetim Kurulu: Şirketin Yönetim Kurulu, İsmail Güler (Başkan), Enis Güçlü Şirin (Başkan Vekili), Cahit Tokmak (Üye) ve Mahmut Çelik'ten (Üye / CEO, 31 Ekim 2025'e kadar) oluşmaktadır.
- Özel Durum: Şirketin kayyım yönetimi altında olması ve sonrasında TMSF'ye devredilmesi nedeniyle, SPK 27 Kasım 2015 tarihli kararıyla Kurumsal Yönetim Tebliği'nin yönetim kuruluna (bağımsız üye, komite oluşumu vb.) ilişkin hükümlerinin aranmamasına karar vermiştir. Bu durum yeni mülkiyet yapısı altında da devam etmektedir.
- Yatırımcı İlişkileri: Yatırımcı İlişkileri Bölümü, Deniz Özlük'ün yöneticiliğinde faaliyet göstermekte olup, pay sahiplerinin bilgilendirilmesi ve iletişim faaliyetlerini yürütmektedir.
4.2. Risk Yönetimi
Grup, faaliyetlerinden kaynaklanan riskleri aktif olarak yönetmektedir.
- Döviz Kuru Riski: Uluslararası altın fiyatlarının ABD Doları cinsinden belirlenmesi nedeniyle kur riskine maruz kalınmaktadır. Şirket, döviz pozisyonunu dengeleyici bir politika izleyerek bu riski yönetmektedir. 30 Eylül 2025 itibarıyla Grubun net yabancı para pozisyonu 534,1 milyon TL açık pozisyondadır.
- Kredi Riski: Kredi riski, banka mevduatları ve ticari alacaklardan kaynaklanmaktadır. Satışların büyük ölçüde peşin yapılması ve müşterilerin kurumsal (T.C. Merkez Bankası adına T.C. Ziraat Bankası gibi) olması nedeniyle kredi riski düşük olarak değerlendirilmektedir.
- Likidite ve Faiz Riski: Şirket, mevcut güçlü nakit pozisyonu ve düşük borçluluğu nedeniyle önemli bir likidite veya faiz riski bulunmadığını belirtmektedir.
.webp)