Döktaş'ın Finansal Raporundan Çıkan ve Ezber Bozan 5 Gerçek
Merhaba, iş dünyası ve ekonomiyle ilgilenen herkesin bildiği bir gerçek var: Finansal raporlar genellikle karmaşık, rakamlarla dolu ve açıkçası biraz sıkıcıdır. Türkiye'nin önde gelen sanayi kuruluşlarından Döktaş gibi dev bir şirketin faaliyet raporunu elinize aldığınızda da beklentiniz bu yönde olabilir. Ancak bu rakamların ardında, sadece şirketin değil, aynı zamanda Türkiye sanayisinin dinamiklerine ve geleceğine dair şaşırtıcı ve bir o kadar da önemli hikayeler gizlidir. Bu yazıda, o sıkıcı görünen sayfaları aralayıp Döktaş'ın son faaliyet raporundan çıkardığımız en çarpıcı ve ezber bozan 5 bulguyu sizin için derledik. Hazırsanız başlayalım.
1. Satışlar Artıyor, Kârlar Eriyor: Büyümenin Kârlılık Paradoksu
Raporu incelerken göze çarpan ilk ve belki de en şaşırtıcı gerçek bu. Şirketin toplam satış hasılatı, 2024'ün ilk dokuz ayına kıyasla 2025'in aynı döneminde %10,5'lik bir artışla 9,1 milyar TL'den 10,06 milyar TL'ye yükselmiş. Kağıt üzerinde her şey harika görünüyor, değil mi? İşte ezber burada bozuluyor. Bu etkileyici büyümeye rağmen, şirketin zararı 258,8 milyon TL'den 650,7 milyon TL'ye fırlayarak iki buçuk katına çıktı.
Bu durum, iş dünyasında sıkça karşılaşılan ancak her zaman şaşırtıcı olan bir paradoksu gözler önüne seriyor: Büyüme her zaman kârlılık anlamına gelmez. Peki ama neden? Raporun derinliklerine indiğimizde, artan finansman giderlerinin bu durumda önemli bir rol oynadığını görüyoruz. Şirketin finansman giderleri bir önceki yılın aynı dönemine göre 562,3 milyon TL'den 659,9 milyon TL'ye yükselmiş. Bu tablo, "şirket büyüyorsa her şey yolundadır" şeklindeki yaygın kanıyı yerle bir eden somut bir örnek.
2. Demir Tahtını Alüminyuma mı Bırakıyor? Şirket İçindeki Stratejik Dönüşüm
Döktaş'ın raporu, şirketin farklı tesisleri arasında dikkat çekici bir ayrışmayı ortaya koyuyor. Geleneksel olarak şirketin bel kemiği olan Bursa Orhangazi'deki Demir Döküm Tesisleri'nin satış cirosu, bir önceki yıla göre yaklaşık %13 azalarak 6,41 milyar TL'den 5,67 milyar TL'ye gerilemiş.
Ancak madalyonun diğer yüzünde bambaşka bir hikaye var. Manisa'da bulunan her iki alüminyum tesisi de adeta şaha kalkmış durumda. Alüminyum Döküm tesisinin satışları %63'lük dev bir artışla 1,58 milyar TL'den 2,59 milyar TL'ye; Alüminyum Jant tesisinin satışları ise %63'lük baş döndürücü bir sıçramayla 1,11 milyar TL'den 1,81 milyar TL'ye yükselmiş. Bu stratejik pivot, küresel otomotiv trendlerine, özellikle yakıt verimliliğini artırmak ve elektrikli modellerin menzilini uzatmak için daha hafif araçlara yönelik talebe verilen net bir yanıtı yansıtıyor. Bu zıtlık, tesadüf değil, şirketin pazarın taleplerine nasıl adapte olduğunu ve alüminyumun stratejik önemini nasıl artırdığını gösteren bilinçli bir dönüşümün işareti.
3. Yerli Lider, Küresel Oyuncu: İhracatın Gizli Gücü
Rapor, Döktaş'ı "Türkiye'nin sektöründe lider kuruluşu" ve Orhangazi tesisini "Türkiye'nin en büyük demir döküm tesisi" olarak tanımlıyor. Bu ifadeler, şirketin yerel pazardaki gücünü pekiştiriyor. Ancak "Ülkeler Bazında Dağılım" grafiğine baktığımızda, asıl büyük resim ortaya çıkıyor. Şirketin toplam satışlarının sadece %27,2'si Türkiye içine yapılıyor. Geri kalan yaklaşık %73'lük devasa pay ise tamamen ihracat!
Dahası, bu ihracatın yapıldığı pazarlar da oldukça dikkat çekici: İtalya (%15,0), Almanya (%13,6) ve Belçika (%13,3) gibi Avrupa sanayisinin kalbi olan ülkeler listenin başında yer alıyor. Bu, Döktaş'ın sadece ürün satmadığını, aynı zamanda Alman mühendisliğinin, İtalyan tasarımının ve Belçika lojistiğinin tam kalbinde yer alan, vazgeçilmez bir tedarik zinciri ortağı olduğunu gösteriyor. Bu veri, Döktaş'ın yerel bir lider olmanın çok ötesinde, Avrupa endüstrisini besleyen, küresel ölçekte kritik bir oyuncu olduğunu kanıtlıyor.
4. Sadece Otomobil Değil, Medeniyetin Omurgası
Döktaş denince çoğumuzun aklına ilk olarak otomotiv sektörü gelir. "Sektörler Bazında Dağılım" grafiği de %39,8'lik payla bu algıyı doğruluyor. Ancak asıl ilginç nokta, pastanın geri kalan dilimlerinde gizli. Döktaş'ın üretiminin önemli bir kısmı şu sektörlere gidiyor:
- Ağır Ticari Araçlar: %26,7
- Ä°nÅŸaat & Maden Makineleri: %16,8
- Tarım Makinaları: %13,7
Bu çeşitlilik ne anlama geliyor? Döktaş'ın ürettiği parçaların sadece her gün kullandığımız otomobillerde değil, aynı zamanda soframıza gelen gıdayı üreten traktörlerde, şehirlerimizi inşa eden devasa iş makinelerinde ve yollarımızı yapan kamyonlarda da olduğunu gösteriyor. Şirket, farkında olmasak da modern yaşamı ayakta tutan "gizli kahramanlardan" biri konumunda.
5. Ağır Sanayinin Yeşil Vicdanı: Sürdürülebilirlik Sadece Bir Kelime Değil
Döküm gibi bir ağır sanayi kolunun genellikle çevreye duyarsız olduğu yönünde yaygın bir kanı vardır. Döktaş'ın raporu ise bu algıyı kırmak için ne kadar ciddi adımlar attığını gösteriyor. Şirket, "Sıfır Atık Yönetim Sistemi" uyguluyor, elektrik enerjisini yenilenebilir kaynaklardan sağlıyor ve döngüsel ekonomi prensiplerini iş modelinin merkezine yerleştiriyor. Sürdürülebilirlik politikalarını açıklarken kullandıkları şu ifade, vizyonlarını net bir şekilde özetliyor:
Üretim sorumluluğumuzun farkındayız. Dünya ölçeğinde yenilikçi çözüm ve fırsatlar yaratır, tüm paydaşlarımıza güvenilir bir iş ortağı olmak için çalışır ve ekonomik değer yaratırken aynı zamanda çevreye, topluma ve geleceğe olan sorumluluğumuzu ön planda tutarız.
Bu yaklaşım, sürdürülebilirliğin artık bir halkla ilişkiler faaliyeti olmaktan çıkıp, şirketin temel iş stratejisinin ayrılmaz bir parçası haline geldiğinin en somut kanıtı.
Sonuç: Rakamların Ardındaki Büyük Resim
Sonuç olarak, Döktaş'ın faaliyet raporu bize bir sanayi devinin sadece üretim rakamlarından ibaret olmadığını gösteriyor. Bu, bir dönüşüm hikayesidir. Artan satışlara rağmen derinleşen zararlar (Madde 1), sadece bir finansal dipnot değil; demirden daha sermaye yoğun olan alüminyuma yapılan yüksek riskli stratejik geçişin (Madde 2) doğrudan bir sonucudur. Bu geçiş ise şirketin devasa Avrupa ihracat pazarının (Madde 3) talepleri tarafından zorunlu kılınmıştır. Bu rapor, küresel rekabet, kârlılık zorlukları ve toplumsal sorumluluk gibi çok katmanlı bir hikayeyi bir araya getiren dinamik bir portre sunuyor.
Peki, Döktaş'ın bu yolculuğu, küresel pazarlarda rekabet eden diğer Türk sanayi devlerinin geleceği hakkında bize ne gibi ipuçları veriyor olabilir?
======================================================
Döktaş Dökümcülük Ticaret ve Sanayi A.Ş. 2025 İlk Dokuz Aylık Performans ve Stratejik Bakış
Yönetici Özeti
Döktaş Dökümcülük'ün 2025 yılının ilk dokuz aylık faaliyetleri, satış hasılatında %10,5'lik bir artışla 10,06 milyar TL'ye ulaşmasına rağmen, kârlılıkta önemli bir düşüşle sonuçlanmıştır. Bu dönemde net zarar, bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla artarak 258,9 milyon TL'den 650,7 milyon TL'ye yükselmiştir. Şirketin segment bazındaki performansı belirgin farklılıklar göstermektedir: Manisa'daki Alüminyum Döküm ve Alüminyum Jant tesislerinin her birinin satış cirosu yaklaşık %39 oranında artarken, ana faaliyet kolu olan Orhangazi Demir Döküm tesisinin cirosu yaklaşık %13 azalmış ve kapasite kullanım oranı 73%'ten 53%'e gerilemiştir.
Bu sonuçlar, brüt kâr, FAVÖK ve esas faaliyet kârı marjları da dahil olmak üzere tüm temel kârlılık rasyolarında bir gerilemeye işaret etmektedir. İhracat hacmi %1'lik hafif bir düşüşle 170 milyon Euro seviyesinde stabil kalırken, yatırım harcamaları önceki yıla göre önemli ölçüde yavaşlayarak 25,4 milyon Euro'dan 8,8 milyon Euro'ya düşmüştür. Finansal tablolar, artan finansman giderlerinin kârlılık üzerindeki baskısını ve şirketin toplam yükümlülüklerindeki artışı net bir şekilde ortaya koymaktadır. Şirket, Sermaye Piyasası Kurulu'nun Kurumsal Yönetim İlkeleri'ne ve Sürdürülebilirlik Politikaları'na olan bağlılığını raporunda detaylı bir şekilde vurgulamaktadır.
--------------------------------------------------------------------------------
I. Kurumsal Profil ve Stratejik Yönelim
A. Şirket Tanıtımı
1973 yılında temelleri atılan Döktaş Dökümcülük Ticaret ve Sanayi A.Ş., Türkiye'nin döküm sektöründe lider bir kuruluştur. Şirket; otomotiv, ağır ticari araçlar, iş ve tarım makineleri ile makine imalatı sektörlerine pik, sfero ve alüminyum döküm parça tedarikinde uzmanlaşmıştır.
- Orhangazi (Bursa) Tesisleri: Türkiye'nin en büyük demir döküm tesisi olup, pik ve sfero döküm ile işleme faaliyetleri yürütülmektedir.
- Manisa Tesisleri: Yüksek ve alçak basınçlı alüminyum döküm ile alüminyum jant üretimi yapılmaktadır. Manisa Alüminyum Döküm Tesisi, Türkiye'deki otomotiv sektörüne yönelik en büyük ikinci tesistir. Jant tesisi ise Türkiye'nin en büyük dördüncü alüminyum alaşımlı jant üreticisidir.
B. Tarihçe ve Ortaklık Yapısı
Koç Holding bünyesinde 1973'te kurulan şirket, 2006'da Finlandiya merkezli Componenta Corporation'a satılmıştır. 29 Haziran 2018 tarihinde Çelik Holding (Güriş) bünyesine katılmıştır. Şirket hisseleri 1986 yılından bu yana Borsa İstanbul'da işlem görmektedir.
30 Haziran 2025 itibarıyla şirketin çıkarılmış sermayesi 324.000.000 TL'dir. Sermaye dağılımı aşağıdaki gibidir:
Ortak Adı | Hisse Oranı (%) | Sermaye (TL) |
Çelik Holding A.Ş. | 90,10% | 291.928.206 |
Halka Açık Kısım | 9,90% | 32.071.793 |
Toplam | 100,00% | 324.000.000 |
C. Vizyon ve Misyon
- Vizyon: Döküm sanayinde dünya ölçeğinde yenilikçi, çözüm ve fırsatlar yaratan, güvenilir bir iş ortağı olmak.
- Misyon: Dökme demir, hafif alaşımlı alüminyum döküm ve jant tedarikçisi olarak tercih edilen, güvenilir ve lider firma konumunu korumak ve güçlendirmek.
D. Bağlı Ortaklıklar ve İştirakler
Şirket Ünvanı / Lokasyon | Faaliyet Konusu | Sermayesi | Hisse Oranı (%) |
Döktaş Trading UK Ltd. / İngiltere | İthalat/İhracat | 13.364.735 GBP | 100,0% |
Kumsan Döküm Malzemeleri San. ve Tic. A.Ş. / Türkiye | Döküm kumu üretimi/ticareti | 1.200.000 TL | 25,1% |
Kumsan, aynı zamanda Döktaş'ın kum tedarikçisidir.
II. Operasyonel Performans Analizi (1 Ocak – 30 Eylül 2025)
A. Tesis Bazında Üretim ve Kapasite Kullanımı
Şirketin üç ana üretim biriminin 2025'in ilk dokuz ayındaki üretim ve kapasite kullanım oranları, bir önceki yılın aynı dönemiyle karşılaştırıldığında önemli farklılıklar göstermektedir. Orhangazi'deki demir döküm faaliyetlerinde belirgin bir yavaşlama görülürken, Manisa'daki alüminyum ve jant tesislerinde büyüme kaydedilmiştir.
Tesis | Kriter | 2024/9A | 2025/9A | DeÄŸiÅŸim |
Orhangazi Demir Döküm | Kapasite (ton) | 112.500 | 112.500 | - |
Ãœretim (ton) | 82.040 | 59.762 | ▼ | |
Kapasite Doluluk Oranı | 73% | 53% | ▼ | |
Manisa Alüminyum Döküm | Kapasite (ton) | 13.500 | 13.500 | - |
Ãœretim (ton) | 7.348 | 8.716 | ▲ | |
Kapasite Doluluk Oranı | 54% | 65% | ▲ | |
Manisa Alüminyum Jant | Kapasite (adet) | 900.000 | 900.000 | - |
Ãœretim (adet) | 515.905 | 632.681 | ▲ | |
Kapasite Doluluk Oranı | 57% | 70% | ▲ |
B. Satışların Dağılımı
Şirketin satışları hem coğrafi hem de sektörel olarak çeşitlendirilmiştir. Türkiye iç pazarın en büyük paya sahip olduğu ana pazardır. Sektörel olarak ise otomotiv en büyük payı oluşturmaktadır.
Sektörlere Göre Dağılım (%)
Sektör | Oran |
Otomotiv | 39,8% |
Ağır Ticari Araçlar | 26,7% |
Ä°nÅŸaat & Maden | 16,8% |
Tarım Makinaları | 13,7% |
Makina İmalatı | 2,7% |
DiÄŸer | 0,2% |
Ülkelere Göre Dağılım (%)
Ãœlke | Oran |
Türkiye | 27,2% |
Ä°talya | 15,0% |
Almanya | 13,6% |
Belçika | 13,3% |
Ä°ngiltere | 8,3% |
Fransa | 6,7% |
İsveç | 3,6% |
Avusturya | 3,3% |
ABD | 2,5% |
DiÄŸer | 6,5% |
C. İhracat ve Yatırımlar
- İhracat: 2024'ün ilk dokuz ayında 171,6 milyon Euro olan ihracat hacmi, 2025'in aynı döneminde %1 oranında hafif bir azalışla 169,5 milyon Euro olarak gerçekleşmiştir.
- Yatırımlar: 2025 yılının ilk dokuz ayında toplam 8,8 milyon Euro tutarında yatırım harcaması yapılmıştır. Bu, bir önceki yılın aynı dönemindeki 25,4 milyon Euro'luk yatırıma göre önemli bir düşüşü temsil etmektedir. Yatırımların dağılımı:
- Manisa Alüminyum Tesisleri: 4,8 milyon Euro (yeni tesis ve makine yatırımları)
- Bursa Orhangazi Demir Döküm Tesisleri: 2,6 milyon Euro (makine ve ekipman yatırımları)
- Manisa Jant Tesisleri: 1,4 milyon Euro
- Tüm birimlerde enerji verimliliği ve sürdürülebilirlik konularına yönelik yatırımlar devam etmektedir.
III. Finansal Sonuçların Derinlemesine İncelenmesi
A. Konsolide Gelir Tablosu Analizi (9A 2025 vs. 9A 2024)
2025'in ilk dokuz ayında satış hasılatı artarken, kârlılık azalan marjlar ve artan finansman giderleri nedeniyle baskı altında kalmıştır.
Kalem (Milyon TL) | 1 Ocak - 30 Eylül 2024 | 1 Ocak - 30 Eylül 2025 | Değişim (%) |
Hasılat | 9.103,7 | 10.061,4 | ▲ 10,5% |
Brüt Kâr | 1.225,1 | 1.210,4 | ▼ 1,2% |
Finansman Geliri/(Gideri) Öncesi Faaliyet Kârı | 456,6 | 269,2 | ▼ 41,0% |
FAVÖK | 776,2 | 715,6 | ▼ 7,8% |
Dönem Net Zararı | (258,9) | (650,7) | ▲ 151,4% |
B. Tesis Bazında Finansal Performans
Toplam cirodaki artış, Manisa tesislerindeki güçlü performanstan kaynaklanırken, en büyük ciroya sahip Orhangazi tesisi gerilemiştir.
- Orhangazi Demir Döküm: Satış cirosu %13 azalarak 6,41 milyar TL'den 5,67 milyar TL'ye düştü.
- Manisa Alüminyum Döküm: Satış cirosu %39 artarak 1,58 milyar TL'den 2,59 milyar TL'ye yükseldi.
- Manisa Alüminyum Jant: Satış cirosu %39 artarak 1,11 milyar TL'den 1,81 milyar TL'ye yükseldi.
C. Temel Finansal Rasyolar
Kârlılık marjlarındaki düşüşler, artan maliyetlerin ve finansman giderlerinin etkisini göstermektedir.
Rasyo | 30 Eylül 2024 | 30 Eylül 2025 |
Brüt Kâr Marjı | 13,46% | 12,03% |
FAVÖK Marjı | 8,53% | 7,11% |
Esas Faaliyet Kâr Marjı (EBIT) | 4,66% | 2,56% |
Net Kâr Marjı | -2,84% | -6,47% |
D. Özet Bilanço Değerlendirmesi (30 Eylül 2025 vs. 31 Aralık 2024)
Şirketin bilanço büyüklüğü artarken, yükümlülüklerdeki artış özkaynaklardaki artıştan daha hızlı olmuştur.
Kalem (Milyar TL) | 31 Aralık 2024 | 30 Eylül 2025 |
Toplam Varlıklar | 15,10 | 19,44 |
Toplam Yükümlülükler | 9,33 | 12,48 |
Toplam Özkaynaklar | 5,77 | 6,97 |
IV. Kurumsal Yönetim ve Sürdürülebilirlik Stratejisi
A. Kurumsal Yönetim İlkelerine Uyum
Döktaş, SPK'nın "Kurumsal Yönetim İlkeleri"ne uyum sağlama yönünde azami özen göstermektedir. Şirket; eşitlik, şeffaflık, hesap verebilirlik ve sorumluluk prensiplerini benimsemiştir.
- Yönetim Kurulu: 17 Nisan 2025'te seçilen Yönetim Kurulu, üçü bağımsız olmak üzere dokuz üyeden oluşmaktadır. Bağımsız üyeler Ömer Özbay, Fikret Kuzucu ve Seyfi Değirmenci'dir.
- Komiteler: Yönetim Kurulu bünyesinde Denetim Komitesi, Kurumsal Yönetim Komitesi ve Riskin Erken Saptanması Komitesi gibi yapılar faaliyet göstermektedir.
- Pay Sahipleri İlişkileri: Yatırımcı İlişkileri Bölümü, pay sahipleriyle iletişimi yürütmekte ve Kamuyu Aydınlatma Platformu (KAP) üzerinden düzenli bilgilendirme yapmaktadır. 2024 yılında 32 adet özel durum açıklaması yapılmıştır.
- Kâr Dağıtım Politikası: Şirket, kâr dağıtımında pay sahibi ve şirket menfaatleri arasında dengeli bir politika izlemeyi taahhüt etmektedir.
B. Sürdürülebilirlik Yaklaşımı
Döktaş'ın sürdürülebilirlik yaklaşımı dört ana stratejik başlık altında toplanmıştır: Yönetişim, Çalışanlar, Çevre ve Toplum.
- Çevresel Sorumluluk:
- Şirket, ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi ve ISO 50001 Enerji Yönetim Sistemi sertifikalarına sahiptir.
- "Sıfır Atık Yönetim Sistemi" çalışmaları yürütülmekte, silis kumu gibi hammaddeler geri dönüştürülmektedir.
- 2022'den beri kurumsal karbon ayak izi hesaplanmakta ve azaltılması için projeler geliştirilmektedir. Elektrik tedariki yenilenebilir enerji kaynaklarından sağlanmaktadır.
- Sosyal Sorumluluk ve İnsan Kaynakları:
- "Doğru işe doğru insan, eşit işe eşit ücret, başarıya bağlı liyâkat ve herkes için eşit fırsat" ilkeleri benimsenmiştir.
- Çalışanların örgütlenme ve sendikalaşma hakkına saygı duyulmaktadır; mavi yakalı çalışanlar Türk Metal Sendikası üyesidir.
- İş sağlığı ve güvenliği alanında ISO 45001 sertifikası bulunmaktadır ve "0 kaza" politikası hedeflenmektedir.
- Etik ve Uyum:
- Şirketin "Etik Politikası" web sitesinde yayınlanmıştır ve tüm paydaşlarla ilişkilerde yasal düzenlemelere ek olarak bu kurallar çerçevesinde hareket edilmektedir.
- Tedarik zincirinde de etik kurallara ve sürdürülebilirlik ilkelerine uyum hedeflenmektedir.