Bir Gıda Devinin Raporundan Satır Araları: 5 Çarpıcı Gerçek
Kurumsal finansal raporlar genellikle yoğun, rakamlarla dolu ve ilk bakışta ilgi çekici olmayan belgeler olarak görülür. Ancak satır aralarını okumayı bilenler için bu raporlar, bir şirketin geçmişi, bugünü ve geleceği hakkında sürükleyici bir hikaye anlatabilir. Türkiye'nin meyve suyu endüstrisinin öncülerinden biri olarak bilinen ve 1968'de kurulan köklü firma ERSU Meyve ve Gıda Sanayi A.Ş. de bu şirketlerden biri. Şirketin 2025 yılının ilk dokuz ayını kapsayan son finansal raporu, rakamların ardında gizlenen şaşırtıcı ve bir o kadar da etkili birkaç detayı gözler önüne seriyor. Bu yazıda, o rakamların içinden çıkardığımız en çarpıcı beş gerçeği mercek altına alıyoruz.
1. 9 Ayda 116 Milyon TL'den 241 Bin TL'ye: Kasadaki Şok Düşüş
Raporlardaki belki de en kritik finansal bulgu, şirketin nakit durumunda yaşanıyor. Finansal tablolardaki "Nakit ve Nakit Benzerleri" kalemine göre, şirketin kasasındaki ve banka hesaplarındaki toplam para miktarı 2024 sonunda 116.013.793 TL iken, 30 Eylül 2025 itibarıyla sadece 240.902 TL'ye düşmüş durumda.
Bu, sadece dokuz ayda şirketin likiditesinin %99'undan fazlasının buharlaştığı anlamına geliyor; bu, herhangi bir operasyon için kırmızı alarm seviyesinde bir gelişmedir. Herhangi bir şirketin operasyonel sürdürülebilirliği için böylesine keskin bir nakit azalması, ciddi bir likidite baskısına işaret eder ve en büyük zorluklardan birini teşkil eder.
2. Personel Sayısı Yarıya İnerken, Yönetici Menfaatleri Arttı
Raporlar, personel ve yönetim giderleri arasında dikkat çekici bir tezat ortaya koyuyor. Şirketin çalışan sayısı 2024 sonunda 27 kişiyken, 30 Eylül 2025'te bu sayı 15 kişiye gerilemiş. Bu, iş gücünde dokuz ay gibi kısa bir sürede %44'lük bir azalma yaşandığını gösteriyor.
Buna karşılık, aynı dönemde "Üst Düzey Yöneticilere Sağlanan Fayda ve Hizmetler" kaleminde önemli bir artış görülüyor. 2024'ün ilk dokuz ayında 296.452 TL olan bu tutar, 2025'in aynı döneminde 488.363 TL'ye yükselmiş. Rakamlar, şirket iş gücünü neredeyse yarıya indirirken üst yönetime sağlanan menfaatlerin %65'e yakın bir oranda arttığını gösteriyor.
3. Satışlar Artıyor, Zarar Büyüyor: Bir Kârlılık Paradoksu
Şirketin gelir tablosu, ilk bakışta çelişkili görünen bir durumu ortaya koyuyor: satışlar artarken, zarar daha da derinleşiyor. "Özet Gelir Tablosu" verilerine göre, şirketin "Net Satışlar"ı 2024'ün ilk dokuz ayındaki 131.495.850 TL seviyesinden, 2025'in aynı döneminde 139.257.231 TL'ye çıkarak hafif bir artış göstermiş.
Ancak aynı dönemde "Net Dönem Zararı" (39.442.732) TL'den (114.128.402) TL'ye fırlayarak neredeyse üçe katlanmış. Bu paradoksun anahtarı ise "Brüt Kâr / (Zarar)" rakamında yatıyor. Şirket, 2024'te sattığı ürünlerden 12.730.500 TL brüt kâr elde ederken, 2025'te (9.902.552) TL brüt zarar etmiş. Bu durum, şirketin ürettiği malların maliyetinin, bu malları satarak elde ettiği geliri aştığını net bir şekilde gösteriyor.
4. Türkiye'nin Gizli Tarım Hazinesi: Siyah Havuç
Raporun finansal zorlukları anlatan rakamlarının arasında, şirketin ve Türkiye tarımının sahip olduğu eşsiz bir gücü vurgulayan parlak bir nokta da bulunuyor: siyah havuç. Faaliyet raporuna göre bu ürün, şirketin stratejik bir değeri olarak öne çıkıyor.
Doğrudan sofralık tüketime uygun olmayan siyah havuç, endüstri tarafından doğal gıda renklendiricisi olarak kullanılıyor ve bu özelliğiyle büyük bir değer taşıyor. Özellikle gelişmiş ülkelerin sentetik renklendiricileri kısıtlaması veya yasaklamasıyla birlikte, siyah havuç suyuna olan küresel talep giderek artıyor. Rapor, Türkiye'nin bu alandaki benzersiz konumunu şu güçlü ifadeyle özetliyor:
Kalite özellikleriyle dünyada ilk ve tek üretici olarak kabul görmektedir.
Bu "ilk ve tek üretici" iddiasını daha da güçlendiren bir detay ise, İspanya'nın Valensiya bölgesindeki sınırlı üretimin, rapor notlarına göre, doğası ve kalitesi bakımından Türk ürünüyle aynı kulvarda sayılmamasıdır. Bu eşsiz ve yüksek talepli ürün, hem ERSU hem de Türkiye tarımı için önemli bir rekabet avantajı ve potansiyel bir güç noktası olarak dikkat çekiyor.
5. Dev Potansiyel Kapıda Bekliyor: Türkiye Meyve Suyu Tüketiminde Geride
Faaliyet raporu, zorlu mevcut duruma rağmen geleceğe yönelik önemli bir fırsatın da altını çiziyor: Türkiye iç pazarının henüz doygunluğa ulaşmamış olması. Kişi başı meyve suyu tüketimi verileri, bu potansiyeli net bir şekilde ortaya koyuyor.
- Türkiye: 9-10 litre/yıl
- AB Ortalaması: 20 litre/yıl
- Almanya: 27,8 litre/yıl
Bu veriler, ortalama bir Alman tüketicinin bir Türk tüketiciden neredeyse üç kat daha fazla meyve suyu içtiğini gösteriyor. ERSU gibi yerli bir üretici için bu fark, sadece bir istatistik değil, fethedilmeyi bekleyen devasa bir pazar potansiyelidir.
Sonuç
ERSU, faaliyet raporlarında da belirtildiği gibi "ilklerin firması" unvanıyla inovasyonlarla dolu zengin bir geçmişe ve siyah havuç gibi eşsiz tarımsal ürünlere sahip bir şirket. Ancak son finansal raporlar, şirketin nakit pozisyonu ve kârlılık gibi alanlarda ciddi zorluklarla karşı karşıya olduğunu da açıkça ortaya koyuyor. Bu ikilem, akıllara şu soruyu getiriyor:
Bu köklü marka, inovasyon geçmişini ve siyah havuç gibi tarımsal güçlerini kullanarak bu finansal darboğazdan çıkıp iç pazardaki dev potansiyeli yakalayabilecek mi?
ERSU Meyve ve Gıda Sanayi A.Ş. 2025 Üçüncü Çeyrek Durum Raporu
Yönetici Özeti
Bu brifing, ERSU Meyve ve Gıda Sanayi A.Ş.'nin 1 Ocak 2025 - 30 Eylül 2025 dönemine ait faaliyet raporu ve mali tablolarını sentezleyerek şirketin durumu hakkında kapsamlı bir analiz sunmaktadır. Raporlama dönemi, şirket için önemli finansal zorluklarla karakterize edilmektedir.
En kritik gelişme, şirketin 2025'in ilk dokuz ayında 114,1 milyon TL net dönem zararı açıklamasıdır. Bu rakam, bir önceki yılın aynı döneminde kaydedilen 39,4 milyon TL'lik zarara kıyasla önemli bir artışı temsil etmektedir. Zarardaki bu artışın temel nedenleri arasında, satış maliyetlerinin hasılatı aşarak brüt zarara yol açması, artan faaliyet giderleri, yüksek enflasyon ortamında (TMS 29 uygulaması kapsamında) kaydedilen 47,1 milyon TL'lik Net Parasal Pozisyon Kaybı ve 53,9 milyon TL'lik vergi gideri (büyük ölçüde ertelenmiş vergiden kaynaklanan) bulunmaktadır.
Finansal yapıdaki en dikkat çekici değişim, şirketin nakit ve nakit benzeri varlıklarında gözlemlenmiştir. Dönem başında 116 milyon TL olan nakit pozisyonu, dönem sonunda 240,9 bin TL'ye gerileyerek şirketin likiditesi üzerinde ciddi bir baskı oluşturmuştur. Bu düşüş, operasyonlardan kaynaklanan negatif nakit akışı ve önceki yıl görülen varlık satışlarından elde edilen nakit girişlerinin bu dönemde tekrarlanmamasından kaynaklanmaktadır.
Operasyonel olarak, ERSU Türkiye'nin en büyük entegre meyve işleme tesislerinden biri olma konumunu korumakta ve 151 ülkeye ihracat yapmaktadır. Şirket, özellikle doğal gıda renklendiricisi olarak talep gören siyah havuç gibi katma değerli ürünlerle küresel pazarda rekabet avantajı sağlamayı hedeflemektedir. Ancak, küresel ekonomik zorluklar ve tedarik zincirindeki belirsizlikler, şirketin faaliyetleri için risk unsuru olmaya devam etmektedir.
Sonuç olarak, 2025 yılının ilk üç çeyreği, ERSU'nun artan maliyet baskıları ve zayıflayan kârlılıkla mücadele ettiği, likidite pozisyonunun ise kritik seviyelere gerilediği bir dönem olmuştur. Şirketin stratejisi kârlı ve sürdürülebilir bir yapıya ulaşmak olsa da, mevcut finansal sonuçlar bu hedeflere ulaşmanın önündeki önemli zorlukları ortaya koymaktadır.
--------------------------------------------------------------------------------
1. Şirket Profili ve Kurumsal Yapı
1.1. Genel Bilgiler
- Ticaret Unvanı: ERSU MEYVE VE GIDA SANAYİ A.Ş.
- KuruluÅŸ Tarihi: 22 Åžubat 1968
- Merkez Adresi: İşçi Blokları Mah. Muhsin YazıcıoÄŸlu Cad. No:61 / A Blok Balgat –Çankaya Ankara
- Ãœretim Tesisleri: EreÄŸli (Konya) ve NiÄŸde
- Borsa Bilgileri: Borsa İstanbul'da "ERSU" koduyla işlem görmektedir. BIST TÜM, BIST GIDA, İÇECEK, BIST KONYA gibi çeşitli endekslere dahildir.
- Faaliyet Konusu: Her türlü meyve ve sebzeden konsantre, meyve suyu, salça, püre üretimi ve satışı.
1.2. Sermaye ve Ortaklık Yapısı
Şirket, kayıtlı sermaye sistemine tabidir. 30 Eylül 2025 itibarıyla sermaye yapısı aşağıdaki gibidir:
Sermaye Kalemi | Tutar |
Kayıtlı Sermaye Tavanı | 180.000.000 TL |
Çıkarılmış Sermaye | 36.000.000 TL |
30 Eylül 2025 itibarıyla şirketin fiili dolaşımdaki pay tutarı 25.503.410,87 TL olup, bu oran sermayenin %70'ine denk gelmektedir. Şirketin ortaklık yapısı değişmemiştir:
Ortak | Oran (%) | Tutar (TL) |
Melisa Akman Ä°peker | 21,58% | 7.768.411 |
Akman Holding A.Åž. | 8,14% | 2.930.811 |
Akman Dış Ticaret ve Müteahhitlik A.Ş. | 3,42% | 1.232.240 |
Ali Akman | 1,42% | 509.422 |
Golden Meyve Suyu Gıda San. A.Ş. | 0,01% | 4.272 |
Diğer (Halka Açık) | 65,43% | 23.554.844 |
Toplam | 100% | 36.000.000 |
1.3. Yönetim Kurulu ve Komiteler
30 Eylül 2025 itibarıyla Yönetim Kurulu üyeleri şunlardır:
İsim | Görev | Göreve Başlama |
Tülay Akman | Yönetim Kurulu Başkanı | 12.06.2023 |
Kamile Tunç | Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı | 12.06.2023 |
Emre Turgut | Yönetim Kurulu Üyesi | 12.06.2023 |
Sevda Çağlayan | Yönetim Kurulu Bağımsız Üyesi | 12.06.2023 |
Nurhan Kara | Yönetim Kurulu Bağımsız Üyesi | 12.06.2023 |
Yönetim Kurulu bünyesinde Denetimden Sorumlu Komite, Kurumsal Yönetim Komitesi ve Riskin Erken Saptanması Komitesi faaliyet göstermektedir. Aday Gösterme ve Ücret Komitesi görevlerini Kurumsal Yönetim Komitesi yürütmektedir. Şirketin üst düzey yöneticisi (müdür) Ertan Dikici'dir.
2. Faaliyetler ve Stratejik Konum
2.1. Üretim Kapasitesi ve Ürün Gamı
ERSU, Türkiye'nin en büyük entegre tesislerinden biri olarak tanımlanmaktadır. Şirketin kapasite bilgileri şöyledir:
- Meyve ve Sebze İşleme: 200.000 ton/yıl
- Meyve Suyu Üretimi: 50 milyon litre/yıl
- Plastik Varil Ambalaj Üretimi: 150.000 adet/yıl
Şirket, Türkiye'deki tüm meyve çeşitlerini işleyerek konsantre, püre ve pulp üretme yeteneğine sahiptir. Ayrıca bölgesinde domates ve havuç ekimini sözleşmeli tarım modeliyle destekleyerek tarımın gelişimine katkıda bulunmaktadır.
2.2. Pazar Konumu ve Sektördeki Yeri
ERSU, Türkiye meyve suyu sektöründe birçok ilke imza atmış bir firmadır:
- İlk TSE Belgeli ve İlk ISO kalite standardı belgeli firma.
- İlk Ar-Ge laboratuvarını kuran ve ilk aseptik dolumu gerçekleştiren kuruluş.
- Türkiye'de meyve suyu üretim teknolojisini ihraç eden ilk firma.
Şirket, ürünlerini 151 ülkeye ihraç etmektedir. Türkiye'nin coğrafi avantajları ve meyve çeşitliliği, ihracattaki en güçlü yönü olarak belirtilmektedir. Özellikle siyah havuç, sentetik gıda renklendiricilerine alternatif olarak küresel pazarda artan bir talep görmektedir ve Türkiye bu alanda kalite özellikleriyle tek üretici olarak kabul edilmektedir.
İç pazarda ise Türkiye'de kişi başı yıllık meyve suyu tüketiminin 9-10 litre civarında olması (AB ortalaması 20 litre, Almanya 27,8 litre), pazarın büyüme potansiyelinin devam ettiğini göstermektedir.
2.3. Dönem İçindeki Önemli Gelişmeler
- Yatırım Faaliyetleri: 2025 yılının üçüncü çeyreğinde herhangi bir yatırım faaliyetinde bulunulmamıştır.
- Personel Durumu: Personel sayısı 31 Aralık 2024'teki 27 kişiden, 30 Eylül 2025'te 15 kişiye düşmüştür.
- Hukuki Durum: Şirket aleyhine açılan davalar için ayrılan karşılık tutarı 79.104 TL'dir.
- Denetim: Şirket, Note Office Uluslararası Bağımsız Denetim Danışmanlık ve Yeminli Mali Müşavirlik A.Ş. tarafından denetlenmektedir.
3. Finansal Performans Analizi
3.1. Enflasyon Muhasebesi Etkisi (TMS 29)
Şirketin 30 Eylül 2025 tarihli finansal tabloları, SPK ve KGK kararları uyarınca TMS 29 "Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama" standardına göre hazırlanmıştır. Bu standarda göre, finansal tablolardaki parasal olmayan kalemler, 30 Eylül 2025 tarihindeki paranın satın alma gücüne göre yeniden düzenlenmiştir. Bu uygulamanın en önemli sonuçlarından biri, gelir tablosunda 47,1 milyon TL'lik Net Parasal Pozisyon Kaybı olarak raporlanmıştır.
3.2. Gelir Tablosu Analizi
Şirketin 2025 ve 2024 yıllarının ilk dokuz aylık dönemlerine ait özet gelir tablosu karşılaştırması aşağıdadır:
Kalem (TL) | 01.01.2025 - 30.09.2025 | 01.01.2024 - 30.09.2024 |
Net Satışlar | 139.257.231 | 131.495.850 |
Satışların Maliyeti (-) | (149.159.783) | (118.765.349) |
Brüt Kar / (Zarar) | (9.902.552) | 12.730.500 |
Esas Faaliyet Karı / (Zararı) | (33.407.580) | (16.060.385) |
Net Parasal Pozisyon Kazançları (Kayıpları) | (47.111.636) | (199.585.266) |
Vergi Gideri/Geliri | (53.868.699) | 27.998.547 |
Net Dönem Karı / (Zararı) | (114.128.402) | (39.442.732) |
Toplam Kapsamlı Gelir / (Gider) | (113.519.249) | (38.148.521) |
- Kârlılık: Net satışlar hafif bir artış gösterse de, satışların maliyetindeki %25'lik artış, şirketin brüt kâr elde edememesine ve 9,9 milyon TL brüt zarar açıklamasına neden olmuştur.
- Net Zarar: Faaliyet zararı ve özellikle Net Parasal Pozisyon Kaybı ile ertelenmiş vergi giderinin etkisiyle net zarar, bir önceki yılın aynı dönemine göre yaklaşık üç katına çıkmıştır.
3.3. Bilanço Analizi
Şirketin 30 Eylül 2025 ve 31 Aralık 2024 tarihli özet bilanço karşılaştırması:
Kalem (TL) | 30.09.2025 | 31.12.2024 | DeÄŸiÅŸim |
Nakit ve Nakit Benzerleri | 240.902 | 116.013.793 | (115.772.891) |
Stoklar | 5.503.281 | 73.794.672 | (68.291.391) |
Ticari Alacaklar | 13.371.065 | 350.725 | 13.020.340 |
Diğer Alacaklar (Kısa Vade) | 126.712.221 | 20.266.922 | 106.445.299 |
Toplam Dönen Varlıklar | 159.169.906 | 226.636.927 | (67.467.021) |
Toplam Varlıklar | 508.608.298 | 590.429.960 | (81.821.662) |
Kısa Vadeli Yükümlülükler | 11.120.150 | 24.371.727 | (13.251.577) |
Uzun Vadeli Yükümlülükler | 84.826.492 | 39.877.328 | 44.949.164 |
Özkaynaklar | 412.661.656 | 526.180.905 | (113.519.249) |
Toplam Kaynaklar | 508.608.298 | 590.429.960 | (81.821.662) |
- Likidite: En endişe verici gelişme, nakit ve nakit benzerlerindeki 115,8 milyon TL'lik düşüştür.
- Varlık Yönetimi: Stoklarda 68,3 milyon TL'lik sert bir düşüş yaşanırken, kısa vadeli diğer alacaklarda (büyük ölçüde ilişkili taraflardan) 106,4 milyon TL'lik bir artış görülmüştür.
- Özkaynaklar: Özkaynaklar, dönem zararı nedeniyle 113,5 milyon TL erimiştir. Şirketin sermayesinin karşılıksız kalmadığı tespit edilmiştir.
3.4. Nakit Akış Analizi
- İşletme Faaliyetleri: Şirket, işletme faaliyetlerinden 84 milyon TL negatif nakit akışı yaratmıştır. Bu durum, operasyonların nakit tükettiğini göstermektedir.
- Yatırım Faaliyetleri: Maddi ve maddi olmayan duran varlık alımlarından kaynaklanan 8,3 milyon TL'lik nakit çıkışı olmuştur.
- Nakit Pozisyonu: Dönem başındaki 116 milyon TL'lik nakit, dönem sonunda 240,9 bin TL'ye düşmüştür. Bu durum, şirketin acil likidite ihtiyacını ortaya koymaktadır.
4. Risk Yönetimi
- Operasyonel Riskler: Şirketin ana faaliyetleri meyve rekoltesine, meyve fiyatlarına ve iklim koşullarına oldukça duyarlıdır. Küresel ısınma bir risk faktörü olarak belirtilmiştir. Şirket bu riski, sanayi tipi domates üretimi için çiftçilerle sözleşmeli tarım yaparak yönetmeye çalışmaktadır.
- Finansal Riskler: Åžirket; kur riski, faiz riski, kredi riski ve likidite riskine maruzdur.
- Kur Riski: Yönetim politikası, sıfıra yakın bir döviz pozisyonu seviyesini korumaktır. 30 Eylül 2025 itibarıyla şirketin 1,78 milyon TL net yabancı para yükümlülük pozisyonu bulunmaktadır.
- Likidite Riski: Nakit akımlarının düzenli takibi ve varlık/yükümlülük vade uyumu ile yönetilmeye çalışılmaktadır. Ancak mevcut nakit pozisyonu, likidite riskinin yüksek olduğuna işaret etmektedir.
- Risk Yönetimi Yapısı: Yönetim Kurulu bünyesindeki Riskin Erken Saptanması Komitesi aktif olarak çalışmakta ve dönem içinde Yönetim Kurulu'na 4 adet rapor sunmuştur.
5. Ä°liÅŸkili Taraf Ä°ÅŸlemleri
Şirketin Akman Grubu bünyesindeki firmalar ve ana ortaklarla önemli ticari ilişkileri bulunmaktadır.
- Alacaklar: 30 Eylül 2025 itibarıyla, ilişkili taraflardan toplam 124,3 milyon TL alacak bulunmaktadır. Bu tutarın büyük bir kısmı (118,6 milyon TL) Golden Meyve Suyu ve Gıda Sanayi A.Ş.'den olan diğer alacaklardır.
- Satışlar: Dönem içinde ilişkili taraflara yapılan mal ve hizmet satışları 66,5 milyon TL tutarındadır. Bu satışların 63 milyon TL'si Akman Dış Ticaret A.Ş.'ye yapılmıştır.
- Borçlar: İlişkili taraflara olan ticari ve diğer borçların toplamı yaklaşık 771 bin TL'dir.
- Üst Yönetime Sağlanan Fayda: İlk dokuz ayda üst düzey yöneticilere sağlanan fayda ve hizmetlerin toplam tutarı 488.363 TL'dir (Önceki yıl aynı dönem: 296.452 TL).