Beklenmedik Bir Dev: Menderes Tekstil'in Son Raporundan Çıkan ve Sizi Şaşırtacak 4 Gerçek
Giriş: Bildiğinizi Sandığınız Tekstil Devi
Denizli merkezli Menderes Tekstil denildiğinde akla genellikle köklü, geleneksel bir ev tekstili devi gelir. Ancak şirketin son ara dönem faaliyet raporu, bu algının ne kadar eksik kaldığını gözler önüne seriyor. Raporun satır aralarında, sadece kumaş üretmeyen, aynı zamanda enerji, gıda ve perakende gibi farklı alanlarda geleceği aktif olarak şekillendiren, şaşırtıcı derecede dinamik ve çok yönlü bir sanayi gücü ortaya çıkıyor.
1. Tekstilden Çok Daha Fazlası: Bir Enerji, Gıda ve Perakende Gücü
Menderes Tekstil, ana faaliyet alanı olan tekstilin çok ötesine geçerek kendini bir enerji, gıda ve perakende gücü olarak yeniden konumlandırıyor. Bu çeşitlendirme, şirketin sadece risklerini dağıtmasını sağlamakla kalmıyor, aynı zamanda onu tamamen farklı bir lige taşıyor.
Şirket, rüzgar, jeotermal ve güneş enerjisi santrallerinden oluşan 5 enerji santraliyle toplam 106.9 MW kurulu yenilenebilir enerji kapasitesine ulaşarak enerji sektörünün önemli bir oyuncusu haline gelmiş durumda. Daha da önemlisi, geleceğe yönelik adımlar atarak Edirne (100 MW RES), Eskişehir (100 MW RES) ve Antalya'da (50 MW GES) kurulması planlanan toplam 250 MW kapasiteli üç yeni depolamalı yenilenebilir enerji projesi için önlisans almış bulunuyor.
Tarım ve gıda sektöründe de varlığı oldukça dikkat çekici. Osman Akça Tarım ile yaptığı fason üretim sözleşmesiyle incir, üzüm ve kayısı gibi ürünlerle kuru meyve pazarında faaliyet gösteriyor. Buna ek olarak, bağlı ortaklığı Smyrna Seracılık aracılığıyla yaklaşık devasa bir 260.000 m²'lik sera alanında modern teknolojiyle domates üretiyor.
Bu çeşitlenmenin en somut adımlarından biri de perakende sektöründe atıldı. Menderes Tekstil, 25 Haziran 2025 tarihinde tescil edilen işlemle %100'ünü satın aldığı Akça Saraylı Tekstil aracılığıyla, 13 MENDERES HOME mağazası ve e-ticaret siteleri üzerinden doğrudan tüketiciyle buluşuyor. Bu hamle, şirketin perakendeye ne kadar ciddi yaklaştığının açık bir göstergesi.
Bu stratejik adımlar, Menderes Tekstil'i artık sadece tekstil sektörünün döngüsel risklerine bağlı bir üretici olmaktan çıkarıp, her biri kendi pazar dinamiklerine sahip enerji, gıda ve perakende kollarında da faaliyet gösteren, riski dağıtılmış, dayanıklı bir sanayi grubuna dönüştürüyor.
2. Kumaşları Yapay Zeka, Atıkları Tasarım Dokuyor
Tekstil sektörünün geleneksel ve teknolojiye uzak olduğu algısı, Menderes Tekstil'in Ar-Ge ve Tasarım Merkezlerinin çalışmalarıyla tamamen yıkılıyor. Şirket, ana faaliyet alanını en ileri teknoloji ve sürdürülebilirlik ilkeleriyle yeniden şekillendiriyor.
2016'da kurulan Ar-Ge Merkezi ve 2017'de kurulan Tasarım Merkezi, bugüne kadar sırasıyla 82 ve 68 projeye imza attı. Ar-Ge projeleri arasında en dikkat çekici olanlardan biri, "Tekstil Üretiminde Yapay Zekâ Destekli Astar Kumaş Kalite Kontrolü ve Beyazlık Tespiti" projesi. Bu proje, üretimdeki insan hatasını minimize etmeyi ve kaliteyi artırmayı hedefliyor. Bir diğer fütüristik adım ise şirketin kendi kurumsal yapay zekası olan "Derin"'i geliştirdiği "Kurumsal Zekâ Geliştirme Projesi". Bu projeler, tekstil gibi emek-yoğun bir sektörde otomasyonla verimliliği artırma ve 'kurumsal hafızayı' dijitalleştirerek tecrübeye dayalı karar alma süreçlerini standardize etme gibi temel rekabet avantajları yaratmayı hedefliyor.
Tasarım Merkezi ise döngüsel ekonomi ve sürdürülebilirlik konularına odaklanmış durumda. Proje 66 olarak adlandırılan çalışma kapsamında, şirketin kendi teknolojik tekstil atıkları ("kırpıntı açma elyafları") geri dönüştürülerek çevre dostu yeni kumaşlar üretiliyor. En önemlisi, bu kumaşlardan üretilen yatak örtüsü ve nevresim gibi ürünler, şirketin kendi MENDERES HOME mağazalarında halihazırda satışa sunulmuş durumda. Bu, atığın değere dönüştüğü döngüsel ekonominin somut bir örneği.
Geleneksel bir sektörde faaliyet gösteren bir şirketin, yapay zeka ve döngüsel tasarım gibi alanlara bu denli yatırım yapması, hem vizyoner hem de rekabette fark yaratan güçlü bir stratejidir.
3. Küresel İhracat Liderliğinden Yerel Mağazacılığa Uzanan Çifte Strateji
Menderes Tekstil, bir yanda küresel pazarlarda dev bir B2B (işletmeden işletmeye) tedarikçi olarak gücünü korurken, diğer yanda Türkiye pazarında doğrudan tüketiciye ulaşan bir B2C (işletmeden tüketiciye) markası inşa ediyor. Bu ikili strateji, şirketin ne kadar esnek ve pazar odaklı hareket edebildiğini gösteriyor.
Şirketin ihracat ölçeği oldukça etkileyici. 2025'in ilk dokuz ayında, tekstil satışlarının %76,3'ü, 33 farklı ülkeye yapılan ihracattan oluşuyor. En büyük pazarları ise sırasıyla Almanya (%42,5), ABD (%23,0) ve İtalya (%18,5) gibi dünyanın en zorlu ve rekabetçi pazarları.
Bu küresel gücün tam zıttı gibi görünen diğer strateji ise yerel perakende pazarına odaklanıyor. MENDERES HOME markası altında, büyük şehirlerdeki AVM'lerde açılan 13 fiziksel mağaza ve güçlü online varlığı ile şirket, doğrudan son tüketiciyle bir bağ kuruyor.
Birçok büyük üreticinin B2B tedarikçi olarak arka planda kalmayı tercih ettiği bir ortamda, Menderes'in kendi markasıyla perakende sahnesine çıkması ve son tüketiciyle doğrudan bir ilişki kurması, önemli ve cesur bir stratejik değişim olarak öne çıkıyor.
4. Düşen Ciroya Rağmen Gelen Kârlılık Sırrı
Faaliyet raporundaki finansal tablolar, belki de en şaşırtıcı gerçeği ortaya koyuyor: Menderes Tekstil, cirosu düşmesine rağmen zarar etmekten kâr etmeye geçti. Bu ezber bozan finansal başarı, şirketin operasyonel verimliliğindeki ve stratejik odaklanmasındaki gücünü kanıtlıyor.
Konsolide gelir tablosu, ilk dokuz aylık dönemler arasında çarpıcı bir karşıtlık sunuyor:
- 2024 (İlk 9 Ay): ~7.1 Milyar TL Hasılat, 191.7 Milyon TL ZARAR
- 2025 (İlk 9 Ay): ~6.3 Milyar TL Hasılat, 147.3 Milyon TL KÂR
Rakamlar, cirodaki yaklaşık 800 milyon TL'lik düşüşe rağmen şirketin 339 milyon TL'lik muazzam bir finansal geri dönüşe imza attığını gösteriyor: 191.7 milyon TL'lik zarardan 147.3 milyon TL'lik kâra geçiş. Bu durumun ardındaki sır, "Satışların Maliyeti" kalemindeki düşüşte yatıyor. Satışların maliyeti, 2024'te yaklaşık 7.28 milyar TL iken, 2025'te 5.8 milyar TL'ye gerilemiş.
Bu durum, şirketin operasyonel verimlilikte büyük kazanımlar elde ettiğini veya daha yüksek kâr marjlı ürünlere odaklandığını göstermekle kalmıyor; 1. ve 2. bölümlerde incelenen yüksek teknolojili üretim ve sürdürülebilirlik odaklı verimlilik kazanımlarının yanı sıra, enerji gibi kârlı ve istikrarlı yeni gelir kaynaklarının konsolide bilançoya pozitif etkisinin giderek arttığını kanıtlıyor.
Sonuç: Geleneksel Sanayinin Yeniden Tanımı
Menderes Tekstil'in son raporu, şirketin geleneksel tekstil devi kimliğinin çok ötesine geçtiğini net bir şekilde ortaya koyuyor. Yapay zekadan yenilenebilir enerjiye, döngüsel ekonomiden doğrudan tüketiciye uzanan bu çok yönlü yapı, onu geleceğe hazır, dinamik bir sanayi gücüne dönüştürüyor. Bu kadar köklü bir şirketin bu denli cesur adımlar atması, geleceğin sanayi devlerinin nasıl şekilleneceğine dair bize ne gibi ipuçları veriyor?
============================================================
Menderes Tekstil Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2025 Dokuz Aylık Dönem Bilgilendirme Notu
Yönetici Özeti
Bu bilgilendirme notu, Menderes Tekstil Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve bağlı ortaklıklarının ("Grup") 1 Ocak 2025 – 30 Eylül 2025 dönemine ait faaliyet raporları ve finansal sonuçlarını sentezlemektedir. Grup, 2025'in ilk dokuz ayında güçlü bir finansal geri dönüş sergileyerek, geçen yılın aynı dönemindeki 191,7 milyon TL'lik zarara karşılık 147,3 milyon TL konsolide net kâr elde etmiştir. Bu performans, operasyonel verimlilik ve stratejik odaklanmadaki başarıyı yansıtmaktadır.
Grup'un faaliyetleri tekstil, enerji, tarım ve perakende olmak üzere dört ana segmentte yoğunlaşmaktadır. Tekstil segmenti, 3,16 milyar TL net satış hasılatı ile ana gelir kaynağı olmayı sürdürmektedir ve satışlarının %76,3'ünü 33 farklı ülkeye yapılan ihracat oluşturmaktadır. Enerji segmenti, toplam 106,9 MW kurulu güce sahip yenilenebilir enerji santralleri ile hem Grubun iç tüketimini karşılamakta hem de YEKDEM kapsamında dolar bazlı gelir elde etmektedir. Grup, depolamalı RES ve GES projeleri için aldığı 250 MW'lık ön lisanslarla bu alandaki büyüme stratejisini agresif bir şekilde sürdürmektedir.
Haziran 2025'te Akça Saraylı Tekstil'in %100'ünün satın alınması, Grubun MENDERES HOME markası altında perakende sektörüne stratejik bir giriş yaptığını göstermektedir. Araştırma-Geliştirme ve Tasarım Merkezleri, sürdürülebilirlik, döngüsel ekonomi ve dijital dönüşüm odaklı 80'den fazla proje ile inovasyona verilen önemi ortaya koymaktadır. Grubun finansal yapısı, 21,17 milyar TL'lik toplam varlık ve 14,55 milyar TL'lik özkaynak ile sağlam bir temel üzerinde durmaktadır.
Şirket Profili ve Kurumsal Yapı
Menderes Tekstil Sanayi ve Ticaret A.Ş., 1958 yılında Denizli, Sarayköy'de kurulmuş olup, bölgenin ilk entegre tekstil tesislerinden biridir. 1983 yılında Akça Holding bünyesine katılan Şirket, Borsa İstanbul'da (BIST) "MNDRS" sembolü ile işlem görmektedir. Ana faaliyet alanları iplik, dokuma, boya, baskı ve konfeksiyonun yanı sıra 2021 yılında enerji sektörünü de bünyesine katmıştır.
- Unvan: Menderes Tekstil Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi
- Merkez Adres: Adalet Mahallesi Manas Bulvarı No:47 A Blok Kat:42 Bayraklı-İZMİR
- Üretim Tesisleri: Sarayköy-DENİZLİ
- Borsaya Kote Olma Tarihi: 2000 Yılı
- Bağımsız Denetim Şirketi: PKF Aday Bağımsız Denetim A.Ş.
Sermaye ve Ortaklık Yapısı
Şirketin kayıtlı sermaye tavanı 1.250.000.000 TL, çıkarılmış sermayesi ise 277.292.576,42 TL'dir. 30 Eylül 2025 itibarıyla ortaklık yapısı aşağıdaki gibidir:
Pay Sahibi | Sermaye Tutarı (TL) | Sermaye Oranı (%) | Oy Hakkı Oranı (%) |
Halka Açık Kısım | 137.856.509,63 | 49,715 | 49,715 |
Akça Holding A.Ş. | 133.455.510,95 | 48,128 | 48,128 |
Rıza Akça | 2.688.780,76 | 0,970 | 0,970 |
Dilek Göksan | 2.075.246,15 | 0,749 | 0,749 |
Osman Akça Tarım Ürün. İth. İhr. A.Ş. | 582.171,34 | 0,210 | 0,210 |
Ahmet Bilge Göksan | 613.534,61 | 0,221 | 0,221 |
Diğer | 20.822,98 | 0,008 | 0,008 |
TOPLAM | 277.292.576,42 | 100,000 | 100,000 |
Not: A Grubu imtiyazlı paylar, Yönetim Kurulu üyelerinin yarısından bir fazlasının kendi adayları arasından seçilmesi hakkını tanır.
Yönetim Kurulu ve Komiteler
Yönetim Kurulu, 28 Mart 2025 tarihli Olağan Genel Kurul'da 3 yıl süreyle seçilmiştir. Rıza Akça Yönetim Kurulu Başkanı, Ahmet Bilge Göksan ise Başkan Vekili olarak görev yapmaktadır. Yönetim Kurulu bünyesinde Denetimden Sorumlu Komite, Riskin Erken Saptanması Komitesi ve Kurumsal Yönetim Komitesi bulunmaktadır. 2025'in ilk dokuz ayında komiteler toplam 14 rapor hazırlayarak Yönetim Kurulu'na sunmuştur.
Finansal Performans ve Durum (Konsolide)
Grup, 30 Eylül 2025 itibarıyla sona eren dokuz aylık dönemde finansal performansında önemli bir iyileşme kaydetmiştir.
Özet Gelir Tablosu
Kalem | 30.09.2025 (TL) | 30.09.2024 (TL) |
Hasılat | 6.290.227.290 | 7.137.238.891 |
Satışların Maliyeti (-) | (5.796.539.685) | (7.280.639.248) |
Brüt Kar / (Zarar) | 493.687.605 | (143.400.357) |
Esas Faaliyet Karı / (Zararı) | 342.446.766 | (321.653.950) |
Dönem Karı / (Zararı) | 147.322.894 | (191.759.222) |
Ana Ortaklık Payları | 161.175.951 | (179.744.402) |
Pay Başına Kazanç (TL) | 0,5812 | (0,6482) |
Özet Bilanço
Kalem | 30.09.2025 (TL) | 31.12.2024 (TL) |
Dönen Varlıklar | 6.382.746.137 | 6.527.097.065 |
Duran Varlıklar | 14.783.593.025 | 15.211.985.090 |
TOPLAM VARLIKLAR | 21.166.339.162 | 21.739.082.155 |
Kısa Vadeli Yükümlülükler | 2.976.278.069 | 3.904.653.989 |
Uzun Vadeli Yükümlülükler | 3.643.214.453 | 3.422.839.240 |
Özkaynaklar | 14.546.846.640 | 14.411.588.926 |
TOPLAM KAYNAKLAR | 21.166.339.162 | 21.739.082.155 |
Grup, dönem içinde 146,5 milyon TL'lik maddi duran varlık yatırımı gerçekleştirmiştir. Turquality Marka Destek Programı ve diğer teşviklerden toplamda 100,2 milyon TL gelir elde etmiştir.
Faaliyet Alanlarına Göre Detaylı Analiz
1. Tekstil Sektörü
Tekstil, Menderes'in ana faaliyet alanıdır. 2025'in ilk dokuz ayında sektörün net satış hasılatı 3.163.920.648 TL olarak gerçekleşmiştir.
- İhracat Performansı: Tekstil satışlarının %76,3'ü yurt dışı satışlarından oluşmaktadır. Bu dönemde 33 ülkeye ihracat yapılmıştır.
- Ana Pazarlar: Avrupa Birliği (AB), toplam ihracatın %73'ünü oluşturarak en büyük pazar konumundadır. AB'ye yapılan ihracat 41,97 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir.
- Ülke Bazında İhracat: En fazla ihracat yapılan ilk üç ülke sırasıyla Almanya (24,4 milyon $), ABD (13,2 milyon $) ve İtalya'dır (10,6 milyon $). İspanya, Fransa ve İtalya'ya yapılan ihracatta bir önceki yıla göre sırasıyla %138,9, %75,2 ve %51,5'lik önemli artışlar kaydedilmiştir.
Ev Tekstili İhracatında İlk 10 Ülke (01.01-30.09.2025)
Ülke | İhracat (ABD $) | Değişim (%) | Pay 2025 (%) |
1 Almanya | 24.396.852 | 18,2% | 42,5% |
2 ABD | 13.206.897 | 8,4% | 23,0% |
3 İtalya | 10.644.608 | 51,5% | 18,5% |
4 Hollanda | 2.415.825 | 38,6% | 4,2% |
5 Fransa | 2.359.578 | 75,2% | 4,1% |
6 Polonya | 693.049 | 34,9% | 1,2% |
7 İspanya | 517.940 | 138,9% | 0,9% |
8 İsviçre | 387.597 | -38,4% | 0,7% |
9 Avusturya | 326.106 | -27,4% | 0,6% |
10 Ürdün | 317.676 | 70,3% | 0,6% |
İLK 10 TOPLAM | 55.266.128 | 23,0% | 96,2% |
EV TEKSTİLİ İHRACATI TOPLAMI | 57.471.224 | 22,6% | 100,0% |
2. Enerji Sektörü
Grup, yenilenebilir enerji kaynaklarından elektrik üretimine devam etmektedir. Toplam kurulu güç 106,9 MW'tır.
İşletmedeki Enerji Santralleri Portföyü
Santral | Yeri | Kurulu Güç (MWm) |
Aliağa RES | İzmir | 19,2 |
Akça RES | İzmir | 36,9 |
Baklacı JES | Manisa | 19,4 |
Tosunlar 1 JES | Denizli | 4,0 |
Kojen GES Birleşik Tesis | Denizli | 27,4 |
TOPLAM | 106,9 |
- Gelir Modeli: Akça RES, Baklacı JES ve Tosunlar-1 JES santrallerinde üretilen elektrik, Yenilenebilir Enerji Kaynakları Destekleme Mekanizması (YEKDEM) kapsamında dolar bazlı fiyatlarla satılmaktadır (Akça RES için 7,3 $cent/kWh, JES'ler için 10,5 $cent/kWh). YEKDEM süresi biten Aliağa RES ise EPİAŞ spot piyasalarında satış yapmaktadır.
- Yeni Yatırımlar: Şirket, depolamalı enerji santralleri için 3 adet ön lisans almıştır:
- Akça Beyendik Depolamalı RES (Edirne): 100 MW
- Akça Eskişehir Depolamalı RES (Eskişehir): 100 MW
- Akça Antalya Depolamalı GES (Antalya): 50 MW Bu projelerle ilgili yasal süreçler devam etmekte olup, Akça Beyendik projesi için ÇED Olumlu Kararı alınmıştır.
- Sürdürülebilirlik: Aliağa ve Akça RES tesisleri için karbon sertifikasyon süreçleri (Gold Standard, GCC) devam etmektedir. JES tesislerinin 2024 üretimi için alınan I-REC sertifikaları ile Menderes Tekstil'in 2024 elektrik tüketimi karbon nötr hale getirilmiştir.
3. Tarım ve Gıda Faaliyetleri
- Seracılık: %79,17 oranında bağlı ortaklık olan Smyrna Seracılık Ticaret A.Ş., 260 bin m²'lik seralarda domates üretimi yapmaktadır. 30.09.2025 itibarıyla 2.578 ton domates üretimi gerçekleştirilmiştir.
- Kuru Meyve: Menderes Tekstil, Osman Akça Tarım Ürünleri A.Ş. ile yaptığı fason üretim sözleşmesi kapsamında kuru üzüm, kuru incir ve kuru kayısı işlettirip, bu ürünleri yine Osman Akça Tarım'a satarak ihraç edilmesini sağlamaktadır. 2025'in ilk dokuz ayında 7.372 ton kuru üzüm ve 3.179 ton kuru incir satışı yapılmıştır.
4. Perakende Sektörü
Grup, 18 Haziran 2025 tarihinde Akça Saraylı Tekstil Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi'nin %100'ünü satın alarak perakende sektörüne girmiştir.
- Marka ve Mağazalar: Akça Saraylı, MENDERES HOME markası altında ev tekstili ürünleri satmaktadır. 2025 itibarıyla Ankara, İstanbul ve İzmir'de AVM'lerde açılan yeni şubelerle aktif mağaza sayısı 13'e yükselmiştir.
- E-Ticaret: Mağazacılığın yanı sıra
www.mendereshome.com, Hepsiburada ve Trendyol gibi online kanallarda da satış yapılmaktadır. - Sermaye Artışı: Satın almanın ardından Akça Saraylı'nın sermayesi 27,3 milyon TL'den 137,3 milyon TL'ye çıkarılmıştır.
Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetleri
Şirket, 2016'da kurulan Ar-Ge Merkezi ve 2017'de kurulan Tasarım Merkezi ile inovasyona önemli yatırımlar yapmaktadır.
- Ar-Ge Merkezi: 30.09.2025 itibarıyla 72 proje tamamlanmış, 10 proje devam etmektedir. Devam eden projeler arasında şunlar öne çıkmaktadır:
- Güç Tutuşurluk Özelliği Kazandırılmış Kumaş Çalışmaları
- Döngüsel Ekonomi için Dijital Ürün Pasaportu
- Tekstil Üretiminde Yapay Zekâ Destekli Kalite Kontrolü
- Kurumsal Zekâ Geliştirme Projesi: Derin
- Tasarım Merkezi: 61 proje tamamlanmış, 7 proje devam etmektedir. 2025'te başlatılan projeler şunlardır:
- Müslin Kumaş Üretimi: Ürünler iç piyasada ve mağazalarda satışa sunulmuştur.
- Konfeksiyon Atıklarından Çevre Dostu Kumaş Üretimi: Atıklardan elde edilen elyaflarla üretilen yatak örtüsü, pike gibi ürünler satışa sunulmuştur.
- Yüksek Performanslı Likralı Gabardin Projesi: Müşterilere numuneler gönderilmiştir.
- Çift Desenli Pike ve Baskılı Yatak Örtüsü Tasarımı: Tekstil atıklarını yeniden değerlendirerek sürdürülebilir ürün geliştirme hedeflenmektedir.